5. Απαραίτητη η συγχωρητικότητα στις ανθρώπινες σχέσεις.
α) Κάθε συμβίωση και συνεργασία χρειάζεται κατανόηση, επιείκεια, ανεξικακία απέναντι αλλήλων. Θα ήταν απαράδεκτη ασυνέπεια να τα ζητάμε μόνον για τον εαυτό μας.
Οι σχέσεις μας με τους άλλους έχουν αλληλεξάρτηση και κυρίως έχουν αναφορά στον κοινό Πατέρα μας. Μου «οφείλει» o συνάνθρωπος μου, αλλά οφείλω κι εγώ σε άλλους και προπαντός οφείλω στον Θεό «μύρια τάλαντα». Το καθένα δεν είναι ξεχωριστό κεφάλαιο και «κλειστός» λογαριασμός.
Με τη σκέψη αυτή, ας καταστέλλομε στη γέννηση τους τις πρώτες αντιδράσεις, ποy πέφτουν σαν εύφλεκτα υλικά στον πληγωμένο εγωισμό μας: μ' αδίκησε, με πρόσβαλε, με περιφρόνησε, με...
β) H μνησικακία είναι αγκάθι πού ματώνει την καρδιά του ίδιου του μνησίκακου. Σκληραίνει τον άνθρωπο και δημιουργεί εχθρούς, ενώ η ανεξικακία μαλακώνει και την πιο σκληρή καρδιά και κάνει τους εχθρούς φίλους.
Βάλε μπροστά σου, συνιστά ό Νικ. Θεοτόκης, όλα τα κακά πού σωρεύει στην ψυχή σου η εκδικητική διάθεση: ταραχή, αγωνία, αϋπνία, έλεγχος συνειδήσεως και τέλος αποδοκιμασία του Θεού και αιώνια καταδίκη. Και από την άλλη, όλα τα καλά που προέρχονται από τη συγχωρητικότητα: ήσυχη συνείδηση, εσωτερική ειρήνη, χαρούμενη διάθεση, ευλογία Θεού, συγχώρηση αμαρτιών, αιώνια ζωή... Και τότε θα βρεις μόνος σου, ποιος ο συμφερότερος δρόμος. Δεν πλάστηκε η καρδιά μας, συνεχίζει ο άγιος πατήρ, για να φιλοξενεί το μίσος και την εκδίκηση. Πλάστηκε για ν' αγαπά. Αν φυσιολογική κατάσταση ήταν το μίσος και η έχθρα, δεν θα βασάνιζαν τόσο πρώτα εκείνον, που τα κρατάει στην καρδιά του.
Επί τέλους, επιμένεις να... εκδικηθείς; Υπάρχει τρόπος: Δυο φίλοι μάλωσαν και τότε ο ένας άρχισε να αραδιάζει ότι καλό του είχε κάνει ό άλλος. Και γιατί τα λες τώρα, πού μαλώσατε; απορούν οι τρίτοι. Μα, τότε, ήταν φίλος μου και έπρεπε να σεβαστώ την επιθυμία του. Τώρα δεν δεσμεύομαι και θέλω να... τον εκδικηθώ!!!
γ) Δεν είναι αδυναμία και δειλία, κάθε άλλο, αλλά δύναμις και μεγαλείο ψυχής να συγχωράς, να μιμείσαι δηλαδή τον Θεό.
«Οικτίρμων και ελεήμων» είναι από τους ωραιότερους τίτλους, πού έχουν δοθεί στον Θεό. Κι εγώ, που τον αποκαλώ Πατέρα, πώς μπορώ να βαδίσω άλλον δρόμο;
Η συγγνώμη είναι η ευγενέστερη πράξη της ψυχής· και το να αγαπάς αυτόν, που δεν ανταποκρίνεται στην αγάπη σου, είναι θεϊκό.
-Και τι σπουδαίο έκανε για σένα ό Χριστός; ρωτούσε ένας δήμιος τον μάρτυρα, ενώ τον βασάνιζε.
-Μου έδωσε τη δύναμη να σε συγχωρώ, ήταν η μεγαλειώδης απάντηση.
δ) Συγχωρώ, δεν σημαίνει σβήνω το παρελθόν ή παθαίνω λησμοσύνη. Ούτε διαστρέφω την κρίσι μου και λέω το λάθος για σωστό. Η «οφειλή» παραμένει «οφειλή». Η στάση αλλάζει έναντι του οφειλέτου. Με πλήρη συναίσθηση της ζημιάς, που μου προξένησε ο άλλος, τον συγχωρώ, δεν μνησικακώ. Εδώ έγκειται το μεγαλείο της ανεξικακίας.
ε) Κι αν η γενναιοδωρία μας αποθρασύνει τον οφειλέτη; Για μας ο Κύριος φέρθηκε ασυγκρίτως πιο γενναιόδωρα, Αν στρέψομε το βλέμμα μας στον Εσταυρωμένο, τότε θα ντραπούμε γι' αυτή και για παρόμοιες μικρόψυχες σκέψεις και διαθέσεις.
Χαρακτηριστική η παρακάτω στιχομυθία ανάμεσα στον εξομολογούμενο και στον πνευματικό - π. Ιωήλ Γιαννακόπουλο.
-Μη μου πεις, πάτερ, να συμφιλιωθώ με τον αδελφό μου, αν πρώτος αυτός δεν μου ζητήσει συγγνώμη. Γιατί αυτός και μικρότερος είναι και φταίχτης.
-Ο Θεός είναι μεγαλύτερος παιδί μου ή εσύ;
-Φυσικά, ο Θεός.
-Ο Θεός έφταιξε στον άνθρωπο ή ο άνθρωπος -εσύ, εγώ- έφταιξε στο Θεό;
-Ο άνθρωπος, βέβαια.
-Και ποιος ήρθε πρώτος για συμφιλίωση, ο άνθρωπος πήγε στο Θεό ή ο Θεός ήρθε στον άνθρωπο;
-Ο Θεός ήρθε στον άνθρωπο.
-Εσύ, λοιπόν, τι νομίζεις πως πρέπει να κάνεις;
ε) Το απαιτεί το πραγματικό μας συμφέρον.
Για καμιά άλλη αδυναμία ο Κύριος δεν είναι τόσο κατηγορηματικός, όσο για την άρνηση μας να συγχωρούμε και μάλιστα «από των καρδιών ημών». Το ίδιο απόλυτα εκφράζονται όλοι οι άγιοι:
«Χιλιάδες καλά να κάνομε, αδελφοί και το αίμα μας να χύσομε, για την αγάπη του Χριστού, ανίσως έχομε έχθραν εις τους αδελφούς μας, εις την κόλαση πηγαίνομεν» βεβαιώνει ο Πατρο-Κοσμάς.
Και ο σοφός της Π. Διαθήκης συμβουλεύει: «Αφες αδίκημα τω πλησίον σου, και τότε δεηθέντος σου αι αμαρτίαι σου λυθήσονται... Μνήσθητι τα έσχατα και παύσαι εχθραίνων» (Σοφ. Σειρ. κη' 2,6). Συνεχίζεται
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου