«Και διατί δεν ήφερεν ο Θεός άλλον βασιλέα, που ήταν τό­σα ρηγάτα εδώ κοντά να τους το δώση, μόνο ήφερε τον Τούρκον μέσαθεν από την Κόκκινην Μηλιά και του το εχάρισεν; Ήξερεν ο Θεός πως τα άλλα ρηγάτα μας βλάπτουν εις την πίστιν, και (= ενώ) ο Τούρκος, δεν μας βλάπτει. Άσπρα δώσ' του και καβαλλίκευσέ τον από το κεφάλι. Και δια να μη κολασθούμεν, το έδωσε του Τούρκου και τον έχει ο Θεός τον Τούρκον ωσάν σκύλον να μας φυλάη...».              π Κοσμάς ο Αιτωλός

Η τελευταία ομιλία προς τον λαό

Η τελευταία ομιλία προς τον λαό

Κωνσταντίνος ΙΑ  Παλαιολόγος (ολίγον προ της Αλώσεως)

Ἀπὸ τὸ Χρονικὸν τοῦ Μεγάλου Λογοθέτου Γεωργίου Σφραντζῆ ἢ Φραντζῆ

Ἐκδοθὲν ἐν Κερκύρᾳ ἔτει 1477

Ἡμεῖς μέν, εὐγενέστατοι Ἄρχοντες καὶ ἐκλαμπρότατοι δήμαρχοι καὶ στρατηγοὶ καὶ γενναιότατοι στρατιῶται καὶ πᾶς ὁ πιστὸς καὶ τίμιος λαός, καλῶς οἴδατε ὅτι ἔφθασεν ἡ ὥρα καὶ ὁ ἐχθρὸς τῆς πίστεως ἡμῶν βούλεται ἵνα μετὰ πάσης τέχνης καὶ μηχανῆς ἰσχυροτέρως στενοχωρήσῃ ἡμᾶς καὶ πόλεμον σφοδρὸν μετὰ συμπλοκῆς μεγάλης καὶ συρρήξεως ἐκ τῆς χέρσου καὶ θαλάσσης δώσῃ ἡμῶν μετὰ πάσης δυνάμεως, ἵνα, εἰ δυνατόν, ὡς ὄφις τὸν ἰὸν ἐκχύσῃ καὶ ὡς λέων ἀνήμερος καταπίῃ ἡμᾶς.

Διὰ τοῦτο λέγω καὶ παρακαλῶ ὑμᾶς ἵνα στῆτε ἀνδρείως καὶ μετὰ γενναίας ψυχῆς, ὡς πάντοτε ἕως τοῦ νῦν ἐποιήσατε, κατὰ τὸν Ἐχθρῶν τῆς πίστεως ἡμῶν.

Παραδίδωμι δὲ ὑμῖν τὴν ἐκλαμπροτάτην καὶ περίφημον ταύτην πόλιν καὶ πατρίδα ἡμῶν καὶ βασιλεύουσαν τῶν πόλεων. Καλῶς οὖν οἴδατε, ἀδελφοί, ὅτι διὰ τέσσερά τινα ὀφείλεται κοινῶς πάντες ἵνα προτιμήσωμεν ἀποθανεῖν μᾶλλον ἢ ζῆν, πρῶτον μὲν ὑπέρ τῆς πίστεως ἡμῶν καὶ εὐσεβείας, δεύτερον δὲ ὑπέρ πατρίδος, τρίτον ὑπέρ τοῦ βασιλέως ὡς χριστοῦ Κυρίου, καὶ τέταρτον ὑπέρ συγγενῶν καὶ φίλων. Λοιπόν, ἀδελφοί, ἐὰν χρεῶσταί ἐσμεν ὑπὲρ ἑνὸς ἐκ τῶν τεσσάρων ἀγωνίζεσθαι ἕως θανάτου πολλὰ μᾶλλον ὑπέρ πάντων ἡμεῖς, ὡς βλέπετε προφανῶς, καὶ ἐκ πάντων μέλλομεν ζημιωθῆναι.

Ἐὰν διὰ τὰ ἐμὰ πλημμελήματα παραχωρήσῃ ὁ Θεὸς τὴν νίκην τοῖς ἀσεβέσιν, ὑπέρ τῆς πίστεως ἡμῶν τῆς Ἁγίας, ἣν Χριστὸς ἐν τῷ οἰκείῳ αἵματι ἡμῖν ἐδωρήσατο, κινδυνεύομεν, ὅ ἐστι κεφάλαιον πάντων. Καὶ ἐὰν τὸν κόσμον ὅλον κερδίσῃ τις καὶ τῶν ψυχῶν ζημιωθῇ, τί τὸ ὄφελος;

Δεύτερον πατρίδα περίφημον τοιούτως ὑστερούμεθα καὶ τὴν ἐλευθερίαν ἡμῶν. Τρίτον βασιλείαν τήν ποτε μὲν περιφανῆ, νῦν δὲ τεταπεινωμένην καὶ ἐξουθενωμένην ἀπωλέσαμεν, καὶ ὑπὸ τοῦ τυράννου καὶ ἀσεβοῦς ἄρχεται.  Τέταρτον δὲ καὶ φιλτάτων τέκνων καὶ συμβίων καὶ συγγενῶν ὑστερούμεθα.

Αὐτὸς δὲ ὁ ἀλιτήριος ὁ ἀμηρᾶς πεντήκοντα καὶ ἑπτὰ ἡμέρας ἄγει σήμερον ἀφ᾿ οὗ ἡμᾶς ἐλθὼν ἀπέκλεισεν καὶ μετὰ πάσης μηχανῆς καὶ ἰσχύος καθ᾿ ἡμέραν τε καὶ νύκτα οὐκ ἐπαύσατο πολιορκῶν ἡμᾶς καὶ χάριτι τοῦ παντεπόπτου Χριστοῦ Κυρίου ἡμῶν ἐκ τῶν τειχῶν μετὰ αἰσχύνῃς ἄχρι τοῦ νῦν πολλάκις κακῶς ἀπεπέμφθη. Τὰ νῦν δὲ πάλιν, ἀδελφοί, μὴ δειλιάσητε, ἐὰν καὶ τοῖχος μακρόθεν ὀλίγον ἐκ τῶν κρότων καὶ τῶν πτωμάτων τῶν ἐλεπόλεων ἔπεσε, διότι, ὡς ὑμεῖς θεωρεῖτε, κατὰ τὸ δυνατὸν ἐδιορθώσαμεν πάλιν αὐτό.

 Ἡμεῖς πᾶσαν τὴν ἐλπίδα εἰς τὴν ἄμαχον δόξαν τοῦ Θεοῦ ἀνεθέμεθα, οὗτοι ἐν ἅρμασι καὶ οὖτοι ἐν ἵπποις καὶ δυνάμει καὶ πλήθει, ἡμεῖς δὲ ἐν ὀνόματι Κυρίου τοῦ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν πεποίθαμεν, δεύτερον δὲ καὶ ἐν ταῖς ἡμετέραις χερσὶ καὶ ῥωμαλεότητι, ἣν ἐδωρήσατο ἡμῖν ἡ θεία δύναμις.

Γνωρίζω δὲ ὅτι αὕτη ἡ μυριαρίθμητος ἀγέλη τῶν ἀσεβῶν, καθὼς ἡ αὐτῶν συνήθεια, ἐλεύσονται καθ᾿ ἡμῶν μετὰ βαναύσου καὶ ἐπηρμένης ὀφρῦος καὶ θάρσους πολλοῦ καὶ βίας, ἵνα διὰ τὴν ὀλιγότητα ἡμῶν θλίψωσι καὶ ἐκ τοῦ κόπου στενοχωρήσωσι, καὶ μετὰ φωνῶν μεγάλων καὶ ἀλαλαγμῶν ἀναριθμήτων, ἵνα ἡμᾶς φοβήσωσι. Τὰς τοιαύτας αὐτῶν φλυαρίας καλῶς οἴδατε, καὶ οὐ χρῇ λέγειν περὶ τούτων. Καὶ ὥρα ὀλίγοι τοιαῦτα ποιήσωσι, καὶ ἀναριθμήτους πέτρας καὶ ἕτερα βέλη καὶ ἐλεβολίσκους, ὡσεὶ ἄμμον θαλασσῶν ἄνωθεν ἡμῶν πτήσουσι, δι᾿ ὧν, ἐλπίζω γάρ, οὐ βλάψωσι, διότι ὑμᾶς θεωρῶ καὶ λίαν ἀγάλλομαι καὶ τοιαύταις ἐλπίσι τὸν λογισμὸν τρέφομαι, ὅτι εἰ καὶ ὀλίγοι πάνυ ἐσμέν, ἀλλὰ πάντες ἐπιδέξιοι καὶ ἐπιτήδειοι ῥωμαλέοι τε καὶ ἰσχυροὶ καὶ μεγαλήτορες καὶ καλῶς προπαρασκευασμένοι ὑπάρχετε. Ταῖς ἀσπίσιν ὑμῶν καλῶς τὴν κεφαλὴν σκέπεσθε ἐπὶ τῇ συμπλοκῇ καὶ συρρήξει. Ἡ δεξιὰ ὑμῶν ἡ τὴν ῥομφαῖαν ἔχουσα μακρὰν ἔστω πάντοτε. Αἱ περικεφαλαίαι ὑμῶν καὶ οἱ θώρακες καὶ οἱ σιδηροῖ ἱματισμοὶ λίαν εἰσὶν ἱκανοὶ ἅμα καὶ τοῖς λοιποῖς ὅπλοις, καὶ ἐν τῇ συμπλοκῇ ἔσονται πάνυ ὠφέλιμα, ἃ οἱ ἐνάντιοι οὐ χρῶνται, ἀλλ᾿ οὔτε κέκτηνται.  

Καὶ ὑμεῖς ἔσωθεν τῶν τειχῶν ὑπάρχετε σκεπόμενοι, οἱ δὲ ἀσκεπεῖς μετὰ κόπου ἔρχονται. Διό, ὦ συστρατιῶται γίγνεσθε ἕτοιμοι καὶ στερεοὶ καὶ μεγαλόψυχοι διὰ τοὺς οἰκτιρμοὺς τοῦ Θεοῦ. Μιμηθῆτε τούς ποτε τῶν Καρχηδονίων ὀλίγους ἐλέφαντας, πὼς τοσοῦτον πλῆθος ἵππων Ῥωμαίων τῇ φωνῇ καὶ θέᾳ ἐδίωξαν, καὶ ἐὰν ζῷον ἄλογον ἐδίωξε πόσον μᾶλλον ἡμεῖς ἡ τῶν ζῴων καὶ ἀλόγων ὑπάρχοντες κύριοι, καὶ οἱ καθ᾿ ἡμῶν ἐρχόμενοι ἵνα παράταξιν μεθ᾿ ἡμῶν ποιήσωσιν ὡς ζῷα ἄλογα καὶ χείρονές εἰσιν. Οἱ πέλται ὑμῶν καὶ ῥομφαῖαι καὶ τὰ τόξα καὶ ἀκόντια πρὸς αὐτοὺς πεμπέτωσαν παρ᾿ ἡμῶν. Καὶ οὕτως λογίσθητε ὡς ἐπὶ ἀγρίων χοίρων καὶ πληθὺν κυνήγιον, ἵνα γνώσωσιν οἱ ἀσεβεῖς ὅτι οὐ μετὰ ἀλόγων ζῴων ὡς αὐτοί, παράταξιν ἔχουσιν, ἀλλὰ μετὰ κυρίων καὶ αὐθεντῶν αὐτῶν καὶ ἀπογόνων Ἑλλήνων καὶ Ῥωμαίων. Οἴδατε καλῶς ὅτι ὁ δυσσεβὴς αὐτὸς ὁ ἀμηρὰς καὶ ἐχθρὸς τῆς ἁγίας ἡμῶν πίστεως χωρὶς εὔλογον αἰτίας τινος τὴν ἀγάπην ἣν εἴχομεν ἔλυσεν, καὶ τοὺς ὅρκους αὐτοῦ τοὺς πολλοὺς ἠθέτησεν ἀντ᾿ οὐδενὸς λογιζόμενος καὶ ἐλθὼν αἰφνιδίως φρούριον ἐποίησεν ἐπὶ τὸ στενὸν τοῦ Ἀσωμάτου, ἵνα καθ᾿ ἑκάστην ἡμέραν δύνηται βλάπτειν ἡμᾶς. Τοὺς ἀγροὺς ἡμῶν καὶ κήπους καὶ παραδείσους καὶ οἴκους πυριαλώτους ἐποίησε, τοὺς ἀδελφοὺς ἡμῶν τοὺς Χριστιανοὺς ὅσους εὗρεν, ἐθανάτωσε καὶ ἠχμαλώτευσε, τὴν φιλίαν ἡμῶν ἔλυσεν. Τοὺς δὲ τοῦ Γαλατᾶ, ἐφιλίωσε, καὶ αὐτοὶ χαίρονται, μὴ εἰδότες καὶ αὐτοὶ οἱ ταλαίπωροι τὸν τοῦ γεωργοῦ παιδὸς μῦθον, τοῦ ἐψήνοντος τοὺς κοχλίας καὶ εἰπόντος. Ὦ ἀνόητα ζῷα, καὶ τὰ ἐξῇς.

Ἐλθὼν οὖν ἀδελφοί, ἡμᾶς ἀπέκλεισε, καὶ καθ᾿ ἑκάστην τὸ ἀχανὲς αὐτοῦ στόμα χάσκων, πῶς εὕρῃ καιρὸν ἐπιτήδειον ἵνα καταπίῃ ἡμᾶς καὶ τὴν πόλιν ταύτην, ἣν ἀνήγειρεν ὁ τρισμακάριστος ἐκεῖνος καὶ τῇ πανάγνῳ Δεσποίνῃ ἡμῶν Θεοτόκῳ καὶ ἀειπαρθένῳ Μαρίᾳ ἀφιέρωσεν καὶ ἐχαρίσατο τοῦ κυρίαν εἶναι καὶ βοηθὸν καὶ σκέπην τῇ ἡμετέρα πατρίδι καὶ καταφύγιον τῶν Χριστιανῶν, ἐλπίδα καὶ χαρὰν  πάντων τῶν Ἑλλήνων τὸ καύχημα πᾶσι τοῖς οὖσιν ὑπὸ τὴν τοῦ ἡλίου ἀνατολήν. Καὶ οὖτος ὁ ἀσεβέστατος τήν ποτε περιφανῆ καὶ ὀμφακλίζουσαν ὡς ῥόδον τοῦ ἀγροῦ βούλεται ποιήσαι ὑπ᾿ αὐτόν.

Ἣ ἐδούλωσε σχεδόν, δύναμαι εἰπεῖν, πᾶσαν τὴν ὑφ᾿ ἥλιον καὶ ὑπέταξεν ὑπὸ τοὺς πόδας αὐτῆς Πόντον καὶ Ἀρμενίαν, Περσίαν καὶ Παμφλαγονίαν, Ἀμαζόνας καὶ Καππαδοκίαν, Γαλατίαν καὶ Μηδίαν, Κολχοὺς καὶ Ἴβηρας, Βοσποριανοὺς καὶ Ἀλβάνους, Συρίαν καὶ Κιλικίαν καὶ Μεσσοποταμίαν, Φοινίκην, Βακτριανοὺς καὶ Σκύθας, Μακεδονίαν καὶ Θετταλίαν, Ἑλλάδα, Βοιωτία, Λοκροὺς καὶ Αἰτωλούς, Ἀκαρνανίαν, Ἀχαΐαν καὶ Πελοπόννησον, Ἤπειρον καὶ τὸ Ἰλλυρικὸν Λύχνιτας κατὰ τὸ Ἀδριατικόν, Ἰταλίαν, Τουσκίνους, Κέλτους καὶ Κελτογαλάτας, Ἰβηρίαν τε καὶ ἕως τῶν Γαδείρων, Λιβύαν καὶ Μαυριτανίαν καὶ Μαυρουσίαν, Αἰθιοπίαν, Βελέδας, Σκούδην, Νουμιδίαν καὶ Ἀφρικὴν καὶ Αἴγυπτον, αὐτὸς τὰ νῦν βούλεται δουλώσαι καὶ τὴν κυριεύουσαν τῶν πόλεων, ζυγῷ ὑποβαλεῖν καὶ δουλείᾳ καὶ τὰς ἁγίας ἐκκλησίας ἡμῶν, ἔνθα ἐπροσκυνεῖτο ἡ Ἁγία Τριὰς καὶ ἐδοξολογεῖτο τὸ πανάγιον, καὶ ὅπου οἱ ἄγγελοι ἠκούοντο ὑμνεῖν τὸ θεῖον καὶ τὴν ἔνσαρκον τοῦ Θεοῦ Λόγου οἰκονομίαν, βούλεται ποιῆσαι προσκύνημα τῆς αὐτοῦ βλασφημίας καὶ τοῦ φληναφοῦ ψευδοπροφήτου Μωάμεθ, καὶ κατοικητήριον ἀλόγων καὶ καμήλων.

Λοιπὸν ἀδελφοὶ καὶ συστρατιῶται, κατὰ νοῦν ἐνθυμηθῆτε ἵνα τὸ μνημόσυνον ὑμῶν καὶ ἡ μνήμη καὶ ἡ φήμη καὶ ἡ ἐλευθερία αἰωνίως γενήσηται.       

Από το σημερινό μας Κύκλο

Τη  κζ΄ Μαΐου , μνήμη του  οσίου  Ιωάννου  του  Ρώσου.

            Ο όσιος πατήρ ημών Ιωάννης γεννήθηκε σε χωριό της Μικρορωσίας (Ουκρανία), το 1690, και μεγάλωσε στην ευσέβεια και την αγάπη των αγίων αρετών. Όταν ενηλικιώθηκε κατά τα χρόνια του ρωσο-τουρκικού πολέμου (1710), κατετάγη στον στρατό του τσάρου.

Έλαβε μέ­ρος στην ολέθρια εκστρατεία του Προύθου, αιχμαλωτίσθηκε από τους Τατάρους και πουλήθηκε σκλάβος σε έναν Τούρκο, αξιωματικό του ιππικού, ο οποίος τον έφερε στην πατρίδα του, το Προκόπι  (Ürgüp) της Καππαδοκίας.

Αντί­θετα με πολλούς συναιχμαλώτους του που απαρνήθηκαν την χριστιανική Πίστη, ο όσιος Ιωάννης αντιστεκόταν στις προτάσεις και τα χτυπήματα του κυρίου του, λέγοντας πώς κανένα μαρτύριο δεν θα ήταν ικανό να τον απομακρύνει από την αγάπη του Χριστού. Συμπλήρωνε δε:

«Είσαι αφέντης του σώματος μου, όχι όμως και της ψυχής μου. Άφησε με ελεύ­θερο να εκτελώ τα θρησκευτικά μου καθήκοντα, κι εγώ πρόθυμα θα υπα­κούω στις προσταγές σου. Μετά χαράς θα πλαγιάζω στην γωνιά αυτή του στάβλου σου, έχοντας στον νου μου τον Χριστό πού για βασιλικό κρεβάτι είχε την φάτνη της Βηθλεέμ, θα υποφέρω αγόγγυστα τους ραβδισμούς σου, όπως ο Κύριος υπέμεινε τα χτυπήματα των στρατιωτών, κι αν θελήσεις να με υποβάλεις στα μεγαλύτερα και πιο φριχτά βασανιστήρια, εγώ θα τα αντέξω όλα― τον Χριστό όμως δεν πρόκειται ποτέ να τον αρνηθώ».

Τούτα τα γεμάτα χριστιανικό ζήλο λόγια, όπως και η αγνή και ταπεινόφρων διαγωγή του, άλλαξαν τα συναισθήματα του αξιωματικού απέναντι του. Έπαψε να τον βασανίζει και δεν τον υπο­χρέωσε να αλλάξει την πίστη του. Ο Ιωάννης ανέλαβε να φροντίζει τα άλογα, είχε για κατοικία του μια σκοτεινή γωνιά του στάβλου κι όταν ο κύριος του έβγαινε έφιππος στην πόλη, εκείνος έπρεπε να τον ακολου­θεί πεζός, σαν σκλάβος. Ωστόσο, ο μακάριος δεχόταν με ευγνωμοσύνη την εξευτελιστική αυτή κατάσταση και δόξαζε τον Θεό πού τον είχε γλυ­τώσει με τον τρόπο αυτό από την αποστασία.

Ανυπόδητος χειμώνα κα­λοκαίρι, ντυμένος με κουρέλια, ξεκουράζοντας για λίγο το σώμα του πάνω στα άχυρα ή τις κοπριές, όπως ο δίκαιος Ιώβ, ο Ιωάννης δεν έπαυε εντούτοις να προσεύχεται νύχτες ολόκληρες γονατιστός στον νάρ­θηκα της γειτονικής εκκλησίας πού ήταν αφιερωμένη στον άγιο Γεώρ­γιο. Δεχόταν αγόγγυστα τις προσβολές και τους εμπαιγμούς των άλλων σκλάβων και πρόθυμα τους υπηρετούσε.

Οι θυσίες αυτές και οι ενάρετοι αγώνες είχαν ευεργετικά αποτελέσματα για τον κύριο του, ο οποίος έγινε ο πλουσιότερος και ο πλέον αξιο­σέβαστος μεταξύ των κατοίκων της πόλης.

Κάποτε αποφάσισε να πάει για προσκύνημα στην Μέκκα, όπως οφείλει κάθε ευσεβής μουσουλμάνος. Λί­γες εβδομάδες μετά την αναχώρηση του, η γυναίκα του κάλεσε συγ­γενείς και φίλους και τους παρέθεσε μεγάλο δείπνο, ώστε οι καλεσμένοι να ευχηθούν για την αίσια επιστροφή του συζύγου της.

 Καθώς ο Ιω­άννης έμπαινε στην σάλα για να σερβίρει ένα πλούσιο πιλάφι, η οικοδέσποινα αναφώνησε: «Αχ, πόσο θα χαιρόταν ο αφέντης, αν ήταν εδώ μαζί μας να γευτεί το αγαπημένο του φαγητό!» Ο Ιωάννης, ζήτησε από την κυρία του να του δώσει ένα πιάτο πιλάφι, για να το στείλει στον αφέντη του στην Μέκκα. Η ομήγυρη ξέσπασε σε γέλια και κοροϊδίες και η οικοδέσποινα χαμογελώντας του έδωσε το πιάτο που ζητούσε πιστεύοντας ότι το ήθελε για τον εαυτό του ή για κάποιον από τους φτωχούς που φρόντιζε. Ο Ιωάννης αποσύρθηκε τότε στον στάβλο και ανέπεμψε τούτη την προσευχή στο Θεό: «Αυτός που άλλοτε έστειλε τον προφήτη Αββακούμ στην Βαβυλώνα να φέρει τροφή στον προφήτη Δανιήλ στον λάκκο των λεόντων ας εισακούσει και την δική μου προσευχή κι ας στείλει τούτο το πιάτο στον αφέντη μου!» Έπειτα επέστρεψε και ανήγγειλε ότι το πιάτο είχε φθάσει στον προορισμό του. Όλοι ξέσπασαν στα γέλια και τον κατηγόρησαν ότι είχε φάει ο ίδιος το πιλάφι κρυφά. Όταν όμως ο αφέντης του επέστρεψε από το ταξίδι, φέρνοντας μαζί του το άδειο πιάτο πού ήταν στολισμένο με τα αρχικά του και διηγήθηκε ότι το είχε βρει γεμάτο με νοστιμότατο πιλάφι ένα βράδυ επιστρέφοντας στην σκηνή του, όλοι οι άνθρωποι του σπιτιού έμειναν έκθαμβοι και άρχισαν να τιμούν τον χριστιανό σκλάβο και να του δείχνουν μεγάλο σεβασμό. Του πρότειναν να τον ελευθερώσουν και να του παρα­χωρήσουν ένα αξιοπρεπές δωμάτιο, αλλά ο όσιος Ιωάννης αρνήθηκε, λέ­γοντας ότι προτιμούσε να παραμείνει στην σκοτεινή γωνιά του στάβλου, όπου θα μπορούσε να δοξάζει καλύτερα τον Θεό. Κι έτσι έζησε με ευσέ­βεια για μερικά χρόνια.

 Όταν ασθένησε, ζήτησε να του φέρει ένας ιε­ρέας την θεία Κοινωνία. Ο ιερέας, όμως, φοβούμενος να την μεταφέρει φανερά στο σπίτι ενός μουσουλμάνου, την έκρυψε σε ένα μήλο πού πρόσ­φερε στον άγιο. Έτσι ο όσιος Ιωάννης μετέλαβε της αιώνιας ζωής και εκοιμήθη εν ειρήνη, για να αποκτήσει την ένδοξη ελευθερία των τέκνων του Θεού, στις 27 Μαΐου 1730.

Τρία χρόνια αργότερα, ένας γέροντας ιερέας και άλλοι χριστιανοί είδαν μέσα στην νύχτα μία πύρινη στήλη να κατεβαίνει από τον ουρανό πάνω στον τάφο του αγίου. Άνοιξαν το μνήμα και βρήκαν το σκήνωμα του άθικτο να ευωδιάζει. Το μετέφεραν τότε με μεγάλη χαρά στον ναό του αγίου Γεωργίου και το κατέθεσαν σε μία λάρνακα κάτω από το θυσιαστήριο. Έκτοτε τα τίμια λείψανα επιτέλεσαν πολλά θαύματα προς όφε­λος των χριστιανών της Καππαδοκίας, αλλ‘ ακόμη και μουσουλμάνων.

 Όταν τα στρατεύματα του Οσμάν Πασά λεηλάτησαν το χωριό , το 1832 , Τούρκοι στρατιώτες έριξαν τα λείψανα στην φωτιά. Αυτά ωστόσο, παρέμειναν άκαυστα και ο όσιος εμφανίσθηκε μέσα στις φλόγες, απειλώντας τους ασεβείς στρατιώτες. Οι Τούρκοι παράτησαν έντρομοι την λεία τους και ετράπησαν σε φυγή από το χωριό. Μιαν άλλη φορά, ο όσιος εμφανίσθηκε για να κρατήσει με τα δυο του χέρια την σκεπή ενός ελληνικού σχολείου πού κατέρρεε και έσωσε έτσι τα είκοσι παιδιά που βρίσκονταν μέσα.

Όταν οι Έλληνες εκδιώχθηκαν από την Μικρά Ασία (1924), οι χριστιανοί από το Προκόπι πήραν μαζί τους τα άγια λείψανα ως τον μεγαλύτερο θησαυρό τους και τα μετέφεραν στην Εύβοια, στο χωριό Νέο Προκόπι. Έκτοτε τιμώνται ως αδαπάνητη πηγή ιαμάτων και ευλογίας, για όσους προσέρχονται σε αυτά με πίστη.

Απολυτίκιο  αγ. Ιωάννου  του  Ρώσου,  ήχος  δ΄.  Ταχύ  προκατάλαβε.

Ἐκ γῆς ὁ καλέσας σε πρὸς οὐρανίους μονάς,

τηρεῖ καὶ μετὰ θάνατον ἀδιαλώβητον τὸ σκῆνός σου ὅσιε.

Σὺ γὰρ ἐν τῇ Ἀσία ὡς αἰχμάλωτος ἤχθης,

ἔνθα καὶ ὠκειώθης τῷ Χριστῷ Ἰωάννη.

Αὐτὸν οὖν ἱκέτευε, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Από το σημερινό μας Κύκλο

«Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ: Η χάρις του Αγίου Πνεύματος»

            Στην εποχή που ζούμε φθάσαμε σε τέτοια χλιαρότητα στην πίστη και σε τέτοια έλλειψη ευαισθησίας ως προς την κοινωνία μας με τον Θεό, που έχουμε απομακρυνθεί ολοκληρωτικά από την αληθινή χριστιανική ζωή. Διάφορα χωρία της Αγίας Γραφής μας φαίνονται σήμερα παράξενα. Διαβάζουμε ότι ο Απόστολος Παύλος εμποδίστηκε από το Άγιο Πνεύμα να κηρύξει τον λόγο στην Ασία, άλλα, ότι το Πνεύμα τον συνόδευσε όταν πήγε στη Μακεδονία. Σε αρκετά χωρία της Άγιας Γραφής αναφέρονται εμφανίσεις του Θεού στον άνθρωπο. Σήμερα μερικοί λένε: «Είναι δυνατόν να δεχθούμε ότι άνθρωποι μπορούν να δουν τον Θεό μ' ένα τόσο συγκεκριμένο τρόπο; Υπό το πρόσχημα της μορφώσεως, της επιστήμης, μπλεχτήκαμε σε ένα τέτοιο σκοτάδι αγνωσίας, που βρίσκομε αδιανόητα όλα αυτά για τα οποία οι παλαιοί είχαν μια γνώση αρκετά σαφή, ώστε να μπορούν να μιλούν αναμεταξύ τους για τις εκδηλώσεις του Θεού προς τους ανθρώπους σαν για πράγματα πασίγνωστα και καθόλου παράξενα».

 «Ο Αβραάμ, ο Ιακώβ, ο Μωϋσής είδαν τον Θεό. Η στήλη της πύρινης νεφέλης --το Άγιο Πνεύμα- χρησίμευε για οδηγός στον Εβραϊκό λαό μέσα στην έρημο. Οι άνθρωποι έβλεπαν τον Θεό και το Πνεύμα του όχι σε όνειρο ή σε έκσταση - που είναι καρποί μιας αρρωστημένης φαντασίας - αλλά στην πραγματικότητα. Έτσι απρόσεκτοι που γίναμε, αντιλαμβανόμαστε τα λόγια της Γραφής αλλιώτικα απ' ό,τι θα ’πρεπε . Και όλα αυτά, γιατί, αντί να αναζητούμε τη χάρη, την εμποδίζουμε από διανοητική υπεροψία να έλθει να κατοικήσει στις ψυχές μας».

            Για τον στάρετς, όπως και για τους Πατέρες της Εκκλησίας, ο Αδάμ κυριαρχεί στην ιστορία όχι μόνο στην ανθρώπινη αλλά και όλης της κτίσεως. Η σκέψη του δεν έρχεται σε αντίφαση με τις διάφορες επιστημονικές θεωρίες για την καταγωγή του ανθρώπου. Κατ' αυτόν, ο Αδάμ δημιουργήθηκε ζώο, όμοιο με τα άλλα πλάσματα που ζουν στη γη, αν και ανώτερος απ' όλα αυτά. Θα έμενε ζώο, αν δεν είχε δεχθεί «την πνοή της ζωής» - το Πνεύμα- που τον έκανε συγγενή με το Θεό. Ο άνθρωπος μόνο ζωοποιήθηκε από την ίδια την πνοή του Θεού, η ύπαρξή του θεμελιώνεται απ' ευθείας στη χάρη του Αγίου Πνεύματος» λέγουν οι Πατέρες της Εκκλησίας. Ο Θεός έδωσε στην Εύα την ίδια σοφία και φύτευσε στο μέσον του Παραδείσου το Δένδρο της Ζωής. Για τον στάρετς Σεραφείμ, όπως και για τον Μάξιμο τον Ομολογητή, το Δένδρο της Ζωής και το Δένδρο της Γνώσεως του Καλού και του Κακού δεν είναι παρά ένα και το αυτό δένδρο, σύνολο της δημιουργίας. «Όταν ο άνθρωπος θέλησε να οικειοποιηθεί τα πράγματα του Θεού χωρίς το Θεό, πριν από τον Θεό και όχι κατά τον Θεό», και γεύτηκε από τους καρπούς του Δένδρου της Γνώσεως του Καλού και του Κακού, έμαθε να ξεχωρίζει το καλό από το κακό και υπέκυψε σε όλες τις αθλιότητες που αυτό επέφερε. Όχι μόνο ο Αδάμ, αλλά ολόκληρη η φύση παραδόθηκε δι ' αυτούς λεία στο θάνατο. Η χάρη του Αγίου Πνεύματος είχε πια χαθεί.

            « Παρ ' όλα αυτά, δίδασκε ο στάρετς, αυτό δεν σήμαινε πως το Πνεύμα αποτραβήχθηκε εντελώς από τον κόσμο. Παρά το έγκλημά του, ο Κάϊν μπόρεσε να καταλάβει τις θείες επιπλήξεις, ο Νώε μπόρεσε να συνομιλήσει με τον Θεό. Ο Αβραάμ είδε τον Θεό και «την ημέρα του» και χάρηκε . Το Άγιο Πνεύμα μίλησε δια των προφητών.

            Με μια δύναμη μικρότερη βέβαια απ' ό,τι στον εκλεκτό λαό, η παρουσία του Αγίου Πνεύματος εκδηλωνόταν αντιστοίχως και στους εθνικούς. Οι παρθένες - σίβυλλες προφήτευαν και φύλαγαν την αγνότητα τους για έναν άγνωστο Θεό.

            Χωρίς αυτή την άμεση γνώση της ενεργείας του Αγίου Πνεύματος, που διατηρήθηκε μέσα στην ανθρωπότητα, πως θα μπορούσαμε να ξέρουμε εάν είχε έλθει ο καιρός που η γυναίκα θα συνέτριβε την κεφαλή του όφεως, όπως είχε υποσχεθεί ο Θεός στον Αδάμ και την Εύα;
Ο Άγιος Συμεών αναγγέλλει πως με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος αναγνώρισε το παιδίον ως τον Λυτρωτή Χριστό. Για να ολοκλήρωση το έργο της Λυτρώσεως, ο Κύριος μας μετά την Ανάσταση του, «ενεφύσησε» στους Αποστόλους και τους ξανάδωσε την ίδια πνοή ζωής, που ο Αδάμ είχε χάσει - την Χάρη του Αγίου Πνεύματος.

            «Πριν να ανεβεί προς τον Πατέρα, ο Χριστός υποσχέθηκε ότι θα στείλει στον κόσμο το Άγιο Πνεύμα, ως Παράκλητο, που θα διδάξει την αλήθεια στους Αποστόλους και στους διαδόχους τους και θα τους υπενθύμιζε όλα αυτά που είχε πει, όταν ήταν εδώ κάτω στη γη.
Ήλθε η Πεντηκοστή, και μαζί μ' αυτήν η Εκκλησία. Αυτή η ίδια η χάρη που χορηγείται από το πυρ του Αγίου Πνεύματος μας δίνεται μέσα στο μυστήριο του Βαπτίσματος. Επισφραγίζεται δια του μυστηρίου του ελαίου που δίδεται με το άγιο χρίσμα στα μέλη του σώματος μας και κατά το οποίο ο ιερεύς επαναλαμβάνει: «Σφραγίς δωρεάς Πνεύματος Αγίου».

Άρα λοιπόν, ρώτησε ο στάρετς, σε τι άλλο βάζουμε τις σφραγίδες μας παρά πάνω σε δοχεία που το περιεχόμενο τους είναι ιδιαίτερα πολύτιμο; Και τι μπορεί να ‘ναι πιο πολύτιμο από τα δώρα του Αγίου Πνεύματος, που δεχόμαστε μέσα στο μυστήριο του Βαπτίσματος;
Αυτή η χάρη, που την δεχόμαστε με το Βάπτισμα, είναι τόσο μεγάλη, τόσο σημαντική για τον άνθρωπο, που δεν του αφαιρείται ακόμη και αν γίνει αιρετικός. Αν δεν αμαρτάναμε ποτέ μετά το βάπτισμα μας, θα είμαστε υπηρέτες του Θεού άγιοι και άσπιλοι. Τα δυστύχημα είναι, ότι εμείς προχωρώντας στην ηλικία δεν αυξάνουμε «σοφία και ηλικία» (Λουκ. 2, 52), όπως έκανε ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός, αλλά αντίθετα φθειρόμαστε όλο και περισσότερο και γινόμαστε αμαρτωλοί, απεχθώς μάλιστα αμαρτωλοί, αφού χάσαμε τη χάρη που είχαμε δεχθεί στην αρχή. Αν παρ ' όλα αυτά ο αμαρτωλός άνθρωπος αποφασίσει να ξαναγυρίσει στον Θεό ακολουθώντας την οδό της μετανοίας, πρέπει να εξάσκηση τις αρετές, τις αντίθετες προς τα αμαρτήματα που είχε διαπράξει. Θα ξαναβρεί τότε μέσα του το Άγιο Πνεύμα να ενεργή και να θεμελιώνει τη Βασιλεία του Θεού. Γιατί δεν ελέχθη μάταια: «Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστιν» ( Λουκ. 17, 21).

Ειρήνης Γκοραΐνωφ, Ο Άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ,  εκδ . Τήνος, Αθήνα, μτφρ . Π. Κ. Σκουτέρη www.apostoliki-diakonia.gr

Δεῦτε λαοί, τὴν τρισυπόστατον Θεότητα προσκυνήσωμεν, Υἱὸν ἐν τῷ Πατρί, σὺν ἁγίῳ Πνεύματι· Πατὴρ γὰρ ἀχρόνως ἐγέννησεν Υἱόν, συναΐδιον καὶ σύνθρονον, καὶ Πνεῦμα ἅγιον ἦν ἐν τῷ Πατρί, σὺν Υἱῷ δοξαζόμενον, μία δύναμις, μία οὐσία, μία Θεότης, ἣν προσκυνοῦντες πάντες λέγομεν· Ἅγιος ὁ Θεός, ὁ τὰ πάντα δημιουργήσας δι' Υἱοῦ, συνεργίᾳ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, Ἅγιος ἰσχυρός, δι' οὗ τὸν Πατέρα ἐγνώκαμεν, καὶ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἐπεδήμησεν ἐν κόσμῳ, Ἅγιος ἀθάνατος, τὸ Παράκλητον Πνεῦμα, τὸ ἐκ Πατρὸς ἐκπορευόμενον, καὶ ἐν Υἱῷ ἀναπαυόμενον, Τριὰς ἁγία, δόξα σοι.

Από τον πιο πρόσφατο Κύκλο μας (Κυριακή 13 Μαΐου 2012)

Τη  ια΄ Μαΐου , των αγίων ισαποστόλων ΚΥΡΙΛΛΟΥ και ΜΕΘΟΔΙΟΥ , των φωτιστών των Σλάβων.

 Οι άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, (Κωνσταντίνος και Μιχαήλ), ήταν παιδιά του στρατιωτικού διοικητού Λέοντος και γεννήθηκαν στην Θεσσαλονίκη. Ο Κωνσταντίνος γεννήθηκε περί το 827, ενώ ο μεγαλύτερος αδελφός του Μιχαήλ το 815. Είχαν άλλα πέντε αδέλφια. Ο Κωνσταντίνος ήταν ο μικρότερος και είχε μεγάλη επιμέλεια στα γράμματα. Τα χαρίσματά του τα πρόσεξε ο λογοθέτης Θεόκτιστος και τον έστειλε στην σχολή της Μαγναύρας, όπου σπούδασε βασικά φιλοσοφία. Διέπρεψε στις σπουδές του και διορίσθηκε χαρτοφύλακας (αρχιγραμματέας) του Πατριαρχείου και αργότερα καθηγητής της φιλοσοφίας στη σχολή της Μαγναύρας.

Ο Μιχαήλ ακολούθησε την σταδιοδρομία του πατέρα τους. Έγινε στρατιωτικός και ανέλαβε την διοίκηση της περιοχής των πηγών του Στρυμόνος, δηλαδή στα σημερινά σύνορα Βουλγαρίας και Σερβίας, όπου και γνώρισε καλά τους Σλάβους. Παρά την επιτυχημένη τους σταδιοδρομία, βαθιά τους συγκλόνιζε ο ζήλος για την πνευματική ζωή.

Ο 9ος αιώνας μ.Χ., χαρακτηρίζεται από ακμή στην πολιτική και στρατιωτική δύναμη και από άνθηση στην οικονομία, στα γράμματα, στις τέχνες. Η Εκκλησία της Ανατολής ανασυγκροτείται μετά την τρικυμία της εικονομαχίας. Τα ρήγματα όμως από τις συγκρούσεις μεταξύ Δύσεως και Ανατολής γίνονται βαθύτερα. Τα συμφέροντα και οι ανταγωνισμοί διασπούν την μέχρι τότε ενιαία Χριστιανική Οικουμένη σε δύο κόσμους, το Βυζαντινό και το Φραγκικό. Οι διαφορές είναι ορατές στο θέμα του εκχριστιανισμού των Σλάβων. Σε αυτήν την αντιδικία μπλέκονται οι δύο αδελφοί.

Αρχικά ο Κωνσταντίνος αναπτύσσει ιεραποστολικό έργο μεταξύ της φυλής των Χαζάρων. Το καλοκαίρι του 862 μ.Χ., φθάνει στην Κων/πολη πρεσβεία του ηγεμόνος των Μοραβών Ραστισλάβου. Ο Ραστισλάβος ζητά από τον αυτοκράτορα Μιχαήλ έναν Επίσκοπο και δάσκαλο, για να τους διδάξει στη γλώσσα τους την αληθινή πίστη και να προσέλθουν και άλλοι στον Χριστό. Είχαν βαπτισθεί πολλοί, αλλά και οι βαπτισμένοι αγνοούσαν την πίστη, όσο και οι αβάπτιστοι, αφού οι Λατίνοι, τους επέβαλαν την γνώση του Ευαγγελίου και την λατρεία στα λατινικά.

Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ προσκαλεί τον Κωνσταντίνο να αναλάβει αυτήν την αποστολή. Αυτός δέχεται υπό την προϋπόθεση της δημιουργίας γραφής στη γλώσσα των Μοραβών. Μετά από μελέτες φτιάχνει το γλαγολιτικό αλφάβητο και αρχίζει την μετάφραση του Ευαγγελίου και της Βυζαντινής Λειτουργίας, καθώς και άλλων βιβλίων.

Την άνοιξη του 863 μ.Χ., ο Κωνσταντίνος παίρνει τον Μιχαήλ, που είχε γίνει μοναχός με το όνομα Μεθόδιος, και φθάνει στη Μοραβία. Σε τρία χρόνια έκαναν σπουδαίες μεταφράσεις, και εισήγαγαν την βυζαντινή παράδοση στη Μοραβία. Με αφετηρία την αρχή ότι κάθε λαός έχει το δικαίωμα να λατρεύει τον Θεό στη μητρική του γλώσσα, οι άγιοι αδελφοί συγκρότησαν γραπτή σλαβική γλώσσα, μετέφρασαν τα λειτουργικά βιβλία στη γλώσσα αυτή, καθιέρωσαν την σλαβική ως λειτουργική γλώσσα, έγραψαν και πρωτότυπα έργα και κατέστησαν διδάσκαλοι δεκάδων μαθητών για την επάνδρωση της τοπικής Εκκλησίας με διακόνους και πρεσβυτέρους.

Η διείσδυση όμως αυτή ενόχλησε τους Φράγκους και τη Ρώμη. Η θέση η δική τους, καθώς και των συνεργατών τους μοναχών, έγινε δύσκολη, όταν στην Πόλη την εξουσία κατέλαβε ο Βασίλειος ο A', που επανασύνδεσε το Βυζάντιο με την Εκκλησία της Ρώμης. Έτσι η ιεραποστολή απομονώθηκε από τις ρίζες της και αναγκάσθηκε να έλθει σε συνδιαλλαγή με τους Λατίνους.

Στις αρχές του 868 μ.Χ., ο Κωνσταντίνος και ο Μεθόδιος φθάνουν στη Ρώμη κομίζοντας τα ιερά λείψανα του ιεραποστόλου Κλήμεντος, που είχε μαρτυρήσει στη χώρα των Χαζάρων. Προσπαθούν να τακτοποιήσουν τις διαφορές τους με τους Λατίνους ενώπιον του Πάπα Ανδριανού Β'. Η μόρφωση και η ευσέβεια των δύο αδελφών κατέπληξε τους Ρωμαίους κληρικούς. Ο Πάπας αναγνώρισε το έργο τους πανηγυρικά, αλλά επεδίωξε να το αποσυνδέσει από την Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως και να το προσεταιρισθεί. Ο Πάπας παρέλαβε από τους ιεραποστόλους τα σλαβικά βιβλία, τα ευλόγησε και τέλεσε με αυτά την Θεία Λειτουργία. Στο σημείο αυτό πρέπει να υπογραμμισθεί ότι ο Πάπας απέθεσε τα σλαβικά βιβλία στην Αγία Τράπεζα και τα πρόσφερε ως αφιέρωμα στο Θεό. Έδωσε μάλιστα εντολή σε δύο Επισκόπους, τον Φορμόζο και τον Γκόντριχον, να χειροτονήσουν τους μαθητές του Κυρίλλου και Μεθοδίου. Και μετά δόθηκε η άδεια να τελέσουν τη λειτουργία σλαβιστί στους ναούς του αγ. Πέτρου, της αγ. Πετρωνίλλας και του αγ. Ανδρέου.

Ο Πάπας καταδίκασε τους πιστούς που αντιδρούσαν στην λειτουργική χρήση της σλαβικής και τους αποκάλεσε Πιλατιανούς και Τριγλωσσίτες. Και το επιστέγασμα: Οι Σλάβοι μαθητές κληρικοί λειτουργούσαν την νύχτα πάνω στον τάφο του διδασκάλου των εθνικών, του Παύλου. Και είχαν ως συλλειτουργούς τους τον Επίσκοπο Αρσένιο, έναν από τους επτά επισκόπους συμβούλους του Πάπα. Η πράξη αυτή συνέδεε και παραλλήλιζε το έργο των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου με τους ιεραποστολικούς άθλους του Παύλου.        

Ο Κωνσταντίνος όμως αρρώστησε βαριά. Εκάρη μοναχός, ονομάστηκε Κύριλλος και στις 4 Φεβρουαρίου του 869 μ.Χ. κοιμήθηκε με ειρήνη. Ο Μεθόδιος θέλει να μεταφέρει το σκήνωμά του στη Θεσσαλονίκη, αλλά ο Πάπας τον θάβει στο ναό του Αγίου Κλήμεντος, όπου μέχρι και σήμερα δείχνεται ο τάφος του.

Στη συνέχεια, ο Μεθόδιος χειροτονείται από τον Πάπα Αρχιεπίσκοπος Σιρμίου, για να εγκατασταθεί στην Παννονία. Η Ρώμη επιδέξια οικειοποιείται το ιεραποστολικό έργο της Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως. Η ζωή όμως του Μεθοδίου, ως Αρχιεπισκόπου, περιπλέκεται στους ανταγωνισμούς των Λατίνων και των Φράγκων Επισκόπων, στις δολοπλοκίες των ηγεμόνων και των αρχόντων και γίνεται μαρτυρική. Τον φυλακίζουν δυόμιση χρόνια σε μοναστήρι του Μέλανος Δρυμού και μόλις το 873 μ.Χ. ο Πάπας Ιωάννης Η' τον ελευθερώνει και τον αποκαθιστά. Η λατρεία όμως στα σλαβονικά απαγορεύεται και μόνο το κήρυγμα επιτρέπεται. Το 885 μ.Χ., στη Μοραβία, ο Μεθόδιος παραδίδει το πνεύμα του μέσα σε ένα κλίμα αντιδράσεων και ραδιουργιών. Είχε όμως προετοιμάσει διακόσιους νέους ιεραποστόλους. Αυτοί ξεχύθηκαν στην Ανατολική Ευρώπη, διέδωσαν και στερέωσαν την Ορθοδοξία στα σλαβικά Έθνη. Ήταν τέτοια δε η δύναμη και το ρίζωμα του έργου τους, ώστε ούτε η λαίλαπα της Ουνίας κατόρθωσε να εξανεμίσει το θεολογικό και πολιτισμικό έργο των δύο Ισαποστόλων αδελφών, του Κυρίλλου και του Μεθοδίου.

Κατά την εξόδιο ακολουθία του Αγίου Μεθοδίου αναρίθμητος λαός, τον συνόδευσε με λαμπάδες και θρήνησε τον αγαθό διδάσκαλο και ποιμένα.

            Οι άγιοι εκπλήρωσαν σε αυτούς το λόγο του Αποστόλου: «Κινδύνοις ληστών, κινδύνοις εν θαλάσση, κινδύνοις ποταμών, κινδύνοις εν ψευδαδέλφοις, εν κόπω και μόχθω, εν αγρυπνίαις πολλάκις, εν λιμώ και δίψη» και σε όλα τα παθήματα, τα μνημονευόμενα από τον Απόστολο.

Κοντάκιον  Ἦχος πλ. δ'. Τὴ ὑπερμάχω.

Τῶν Ἀποστόλων εἰσδεξάμενοι τὴν ἔλλαμψιν, τῶν Σλάβων ὤφθητε φωστῆρες καὶ διδάσκαλοι, τὸν τῆς χάριτος κηρύξαντες πάσι λόγον. Ἀλλὰ ὢ Κύριλλε παμμάκαρ καὶ Μεθόδιε πάσης βλάβης ἐκλυτρώσασθε καὶ θλίψεως τοὺς κραυγάζοντας, χαίροις ζεῦγος μακάριον.

                                                                               

ΕΠΙΚΑΙΡΟ !!

Ο Όσιος Αρσένιος ο Καππαδόκης, σαν ιερέας που ήταν, χρειαζόταν να διαβάζει ευχές για διάφορες περιπτώσεις. Οι ευχές όμως του Ευχολογίου δεν αρκούσαν, επειδή υπήρχαν πολλές περιπτώσεις για τις οποίες δεν υπήρχε ανάλογη ευχή. Έτσι ο Όσιος Αρσένιος χρησιμοποιούσε όλους τους ψαλμούς του Ψαλτηρίου, ορίζοντας έναν ψαλμό, για καθεμιά περίπτωση. (Ο Όσιος Αρσένιος τους χρησιμοποιούσε και για ευχή).
Το Ψαλτήρι, με τη χρήση αυτή, το είχε και ο Γέροντας και το διάβαζε καθημερινά ολόκληρο. Μερικές φορές μάλιστα χώριζε τη νύχτα σε ώρες · από τις 9:00 ως τις 10:00 π.χ. διάβαζε την ευχή και ευχόταν για όσους τελειώνουν αργά από τις δουλειές τους και γυρίζουν στα σπίτια τους, για να τους φυλάει ο Θεός · από τις 11:00 ως τις 12:00 ευχόταν για όσους ταξιδεύουν τη νύχτα, να μην παθαίνουν ατυχήματα · από τις 12:00 ως τις 1:00 για όσους ξενυχτούν μέσα στα κακόφημα κέντρα, για να τους βοηθήσει ο Θεός να ξεφύγουν. Γενικά ευχόταν για όλες τις περιπτώσεις : για όσους ήταν μέσα στα νοσοκομεία, για τα ζευγάρια που μάλωναν, για να λυπηθεί ο Θεός τα παιδάκια κ.λ.π.
Αυτή τη χρήση του Ψαλτηρίου σύμφωνα με τον Όσιο Αρσένιο τον Καππαδόκη, παραθέτουμε ως μια κατάσταση που εξηγεί σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται ο κάθε ψαλμός.
ΨΑΛΜΟΙ
....
51ος Για να μετανοήσουν οι σκληρόκαρδοι άρχοντες και να γίνουν εύσπλαχνοι, για να μη βασανίζουν τον λαό.
......
Αμήν. (του γέροντα Παϊσίου).

Εἰς τὸ τέλος· συνέσεως τῷ Δαυΐδ· 2 ἐν τῷ ἐλθεῖν Δωὴκ τὸν ᾿Ιδουμαῖον καὶ ἀναγγεῖλαι τῷ Σαοὺλ καὶ εἰπεῖν αὐτῷ· ἦλθε Δαυΐδ εἰς τὸν οἶκον ᾿Αβιμέλεχ. - 3 ΤΙ ΕΓΚΑΥΧᾼ ἐν κακίᾳ, ὁ δυνατός, ἀνομίαν ὅλην τὴν ἡμέραν; 4 ἀδικίαν ἐλογίσατο ἡ γλῶσσά σου· ὡσεὶ ξυρὸν ἠκονημένον ἐποίησας δόλον. 5 ἠγάπησας κακίαν ὑπὲρ ἀγαθωσύνην, ἀδικίαν ὑπὲρ τὸ λαλῆσαι δικαιοσύνην. (διάψαλμα). 6 ἠγάπησας πάντα τὰ ρήματα καταποντισμοῦ, γλῶσσαν δολίαν. 7 διὰ τοῦτο ὁ Θεὸς καθέλοι σε εἰς τέλος· ἐκτίλαι σε καὶ μεταναστεύσαι σε ἀπὸ σκηνώματός σου καὶ τὸ ρίζωμά σου ἐκ γῆς ζώντων. (διάψαλμα). 8 ὄψονται δίκαιοι καὶ φοβηθήσονται καὶ ἐπ᾿ αὐτὸν γελάσονται καὶ ἐροῦσιν· 9 ἰδοὺ ἄνθρωπος, ὃς οὐκ ἔθετο τὸν Θεὸν βοηθὸν αὐτοῦ, ἀλλ᾿ ἐπήλπισεν ἐπὶ τὸ πλῆθος τοῦ πλούτου αὐτοῦ καὶ ἐνεδυναμώθη ἐπὶ τῇ ματαιότητι αὐτοῦ. 10 ἐγὼ δὲ ὡσεὶ ἐλαία κατάκαρπος ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ Θεοῦ· ἤλπισα ἐπὶ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ εἰς τὸν αἰῶνα καὶ εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος. 11 ἐξομολογήσομαί σοι εἰς τὸν αἰῶνα, ὅτι ἐποίησας, καὶ ὑπομενῶ τὸ ὄνομά σου, ὅτι χρηστὸν ἐναντίον τῶν ὁσίων σου.

Ένα σχόλιο για το αποτέλεσμα των εκλογών

ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΠΟΛΛΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ!!!

Από τους παλιούς μας Κύκλους (09 Μαΐου 2009)

Τη εβδόμη του μηνός Μαΐου, μνήμη του αγίου ΑΛΕΞΙΟΥ (ΤΟΘ) , ομολογητού εν Αμερική

Γεννημένος το  1854 στους κόλπους μιας ιερατικής καρπαθορωσικής οικογένειας πού ανήκε στην ελληνο-καθολική Εκκλησία (Ουνία), ο άγιος Αλέξιος έλαβε εξαιρετική μόρφωση και έμαθε πολλές ξένες γλώσσες.

 Χειροτονήθηκε πρεσβύτερος λίγο μετά τον γάμο του, έχασε όμως γρή­γορα την γυναίκα του και το παιδί τους και έκτοτε αφοσιώθηκε απο­κλειστικά στα ποιμαντικά καθήκοντα του. Έγινε γραμματέας του ουνίτη επισκόπου του Πρέσοφ, παράλληλα δε ανέλαβε την διεύθυνση ενός ορφανοτροφείου και δίδασκε Εκκλησιαστική Ιστορία και Κανονικό Δίκαιο στην ιερατική σχολή. Στα 1889, εστάλη στις Ηνωμένες Πολιτείες για να υπηρετήσει στην ενορία της Μινεαπόλεως στην Μινεσότα. Πριν ανα­λάβει καθήκοντα παρουσιάσθηκε στον ρωμαιοκαθολικό αρχιεπίσκοπο, ο οποίος, αντιτιθέμενος στην ύπαρξη εθνοτικών κοινοτήτων στην Αμερική, τον δέχθηκε με απροκάλυπτη εχθρότητα και αρνήθηκε να αναγνωρίσει την νομιμότητα του. Ο πατήρ Αλέξιος πρόβαλε αντίσταση στην άδικη αυτή απόφαση, αλλά βρήκε απέναντι του την συνασπισμένη πολιτική των ρωμαιοκαθολικών επισκόπων πού φοβούνταν ότι οι ουνιτικές κοινό­τητες θα ήσαν αντίθετες στην αφομοίωση των μεταναστών στην αμερι­κανική κουλτούρα. Περιμένοντας την απέλαση, ο άγιος Αλέξιος εξήγησε την κατάσταση στους ενορίτες του, οι οποίοι αρνήθηκαν κάθε δουλική υπο­ταγή και τον συμβούλευσαν να απευθυνθεί στον Ρώσο ορθόδοξο επίσκοπο πού διέμενε στο Σαν Φρανσίσκο.

Μετά από πολλές αμοιβαίες επισκέψεις, ο επίσκοπος Βλαδίμηρος δέ­χτηκε τον πατέρα Αλέξιο μαζί με 361 ενορίτες του στην Ορθοδόξη Εκκλησία (1891) και η ενορία εντά­χθηκε στην επισκοπή Αλάσκας και Αλεούτων Νήσων. Το παράδειγμα αυτό ενεθάρρυνε εκατοντάδες μετανάστες της Ανατολικής Ευρώπης, ενώ τα φλογερά κηρύγματα του πατρός Αλεξίου υπέρ της ορθοδόξου Πίστεως, τους έπεισαν να επιστρέψουν στην Εκκλησία των προγόνων τους. Αν και άκαμπτος σε ζητήματα της πίστεως, ο πατήρ Αλέξιος παρότρυνε πάντα τους πιστούς του να αποφεύγουν την όποια κατάκριση προσώπων ή μισαλλοδοξία απέναντι σε ετεροδόξους. Με μεγάλους κόπους, δημοσί­ευσε πολλά συγγράμματα για την ορθόδοξη Πίστη και ποιμαντικές δι­δαχές προοριζόμενες για τους νεοφώτιστους.

Η μεταστροφή του, ωστόσο, δημιούργησε πολλούς εχθρούς και κα­τηγορήθηκε ότι πούλησε τους συμπατριώτες του στους «Μοσχοβίτες» από φιλοκέρδεια, αυτός πού αναγκάσθηκε να δουλεύει σε αρτοπωλείο μέ­χρι να λάβει μισθό από την ρωσική Εκκλησία· αυτός που παρά τους πενιχρούς πόρους του δεν αμέλησε ποτέ το έργο της ελεημοσύνης και μοι­ραζόταν τα χρήματα του με άλλους φτωχότερους ιερείς. Εμπιστευόμενος την θεία Πρόνοια για ότι αφορούσε την επιβίωση του, ο πατήρ Αλέ­ξιος αναζητούσε μόνο την βασιλεία του Θεού και την δικαιοσύνην αυτού (Ματθ. 6, 33) και υπέμενε με χαρά τις θλίψεις αυτές.

Οι ορθόδοξοι επίσκοποι στην Αμερική αναγνώρισαν τα χαρίσματα και τις αρετές του και τον έστελναν συχνά να κηρύξει στους ορθόδοξους Σλάβους της διασποράς. Επισκέφτηκε επίσης πολλές ενορίες ουνιτών, εξη­γώντας τις διαφορές μεταξύ ορθοδόξων, ρωμαιοκαθολικών, ουνιτών και προτεσταντών και συνέβαλε με τον τρόπο αυτόν στην επιστροφή δεκαε­πτά ενοριών της Αμερικής στους κόλπους της Ορθοδοξίας. Όταν έφθασε στο τέλος των κόπων του, χιλιάδες Ρώσοι των Καρπαθίων και της Γα­λικίας είχαν προσέλθει στην Εκκλησία, αποτελώντας το φύραμα για την εξάπλωση της Ορθοδοξίας στον Νέο Κόσμο.

Αφού τιμήθηκε με πολλά εκκλησιαστικά αξιώματα και αριστεία, ό πατήρ Αλέξιος προτάθηκε για τον επισκοπικό θρόνο, στα 1907, αλλά αρνήθηκε προτείνοντας να εκλεγεί στην θέση του ένας υποψήφιος νεότε­ρος και με καλύτερη υγεία. Στά τέλη του 1908, η κατάσταση του επι­δεινώθηκε και εκοιμήθη εν ειρήνη στις 7 Μαΐου 1909. Κατά την διάρκεια της ασθένειας του δεν έπαυσε να προσεύχεται για την στερέωση της ορθοδό­ξου Πίστεως στην Αμερική. Τα τίμια λείψανα του τιμώνται σήμερα στην Μονή του αγίου Τύχωνος στην Νότια Χαναάν της Πενσυλβανίας.                                 

Από τον τελευταίο μας Κύκλο (29/04/'12)

Τη κε΄ Απριλίου, μνήμη τον αγίου ευαγγελιστού ΜΑΡΚΟΥ.

            Ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Μάρκος ήταν ανεψιός του Αποστόλου Βαρνάβα και η μητέρα του ονομαζόταν Μαρία. Η μητέρα του ήταν μια ευσεβής γυναίκα από την Ιερουσαλήμ, στο σπίτι της οποίας μαζεύονταν χριστιανοί για να προσευχηθούν (Πράξ. 12,12). Η καταγωγή του ήταν μάλλον από την Κύπρο, αργότερα όμως εγκαταστάθηκε στα Ιεροσόλυμα. Το ιουδαϊκό του όνομα ήταν Ιωάννης. Το όνομα Μάρκος ήταν ρωμαϊκό και το πήρε σύμφωνα με τη συνήθεια που υπήρχε τότε να έχουν δύο ονόματα. Μ' αυτό το όνομα έμεινε γνωστός στον χριστιανικό κόσμο (Πράξ. 12,12,25. 15,27). 

            Ο Μάρκος από πολύ νωρίς μπήκε στην υπηρεσία της Εκκλησίας, συνοδεύοντας το θείο του Βαρνάβα και τον Απόστολο Παύλο στο πρώτο τους ιεραποστολικό ταξίδι. Ο Μάρκος τους συνόδευσε στην αρχή ως βοηθός και συνεργός (Πράξ. 12,25. 13,5), αλλά αργότερα για άγνωστους λόγους (ίσως εξαιτίας των κοπώσεων) τους εγκατέλειψε στην Πέργη της Παμφυλίας και επέστρεψε στην Ιερουσαλήμ (Πράξ. 13,13). Το γεγονός όμως αυτό δυσαρέστησε τον Απόστολο Παύλο.

 Ο Βαρνάβας και ο Παύλος διαφώνησαν για το αν θα έπρεπε να έρθει μαζί τους στο δεύτερο ιεραποστολικό ταξίδι, καθώς ο Βαρνάβας επέμενε να τον πάρουν, ενώ ο Παύλος δε συμφωνούσε. Αποτέλεσμα αυτής της διαφωνίας ήταν να χωριστούν οι απόστολοι, και ο Βαρνάβας με το Μάρκο να πάνε στη Κύπρο, ενώ ο Παύλος με το Σίλα να ξεκινήσουν την δεύτερη περιοδεία τους η οποία κατέληξε στη Μακεδονία (Πράξ. 15,36-41).

Οι σχέσεις του Μάρκου με τον Παύλο αποκαταστάθηκαν σύντομα, γιατί ο Παύλος τον θεωρεί "συνεργόν", καθώς βλέπουμε το Μάρκο να βρίσκεται στη Ρώμη κατά την πρώτη φυλάκιση του Παύλου (Κολ. 4,10. Φιλήμ. 24). Μάλιστα αργότερα ο Παύλος ζητάει από τον Τιμόθεο να φέρει το Μάρκο στη Ρώμη γιατί του ήταν χρήσιμος στη διακονία (Β' Τιμ. 4,11), κάτι που δείχνει πως τα τελευταία χρόνια της ζωής του ήταν από τους πιο στενούς συνεργάτες του Παύλου. Ο Μάρκος ήταν μαζί με τον Πέτρο στη Ρώμη όταν έγραφε την πρώτη επιστολή του (Α' Πέτρ. 5,13). Αργότερα εργάστηκε για πολύ καιρό κοντά στον Απόστολο Πέτρο, ο οποίος τον αποκαλούσε "γιο του" (Α' Πέτρ. 5,13), κάτι που δείχνει τη σχέση που είχαν μεταξύ τους.

            Ο Επιφάνιος παραδίδει ότι υπήρξε ένας από τους εβδομήντα μαθητές του Χριστού και ότι ανήκει σ' εκείνους που σκανδαλίστηκαν από τα λόγια που είπε ο Ιησούς στο ευαγγέλιο του Ιωάννη (6,60-66) για τη βρώση της σάρκας του και τον εγκατέλειψαν.

Κατά την παράδοση, ο Μάρκος κήρυξε το Ευαγγέλιο στην Αίγυπτο, τη Λιβύη και τη Βαρβαρία, ήταν συνοδός του Πέτρου στη Ρώμη και κατόπιν κατέληξε στην Αίγυπτο, ιδρύοντας την εκκλησία της Αλεξάνδρειας, της οποίας υπήρξε ο πρώτος επίσκοπος και την οποία ποίμανε από το 43 μέχρι το 68 μ.Χ.. Η Εκκλησία αποδίδει στον Μάρκο τη συγγραφή μιας από τις αρχαιότερες λειτουργίες της.

Ο Μάρκος έγραψε το δεύτερο κατά σειρά Ευαγγέλιο στην Καινή Διαθήκη περί το 65 μ.Χ.. Το Ευαγγέλιό του είναι το συντομότερο και είναι γνωστό σαν το Ευαγγέλιο των θαυμάτων.  Θεωρείται το αρχαιότερο και αποτέλεσε πηγή για τ' άλλα  δύο Συνοπτικά Ευαγγέλια. Κύριος σκοπός της συγγραφής του ήταν με την έκθεση αυτή των θαυμάτων να αποδείξει τη θεϊκή καταγωγή του Ιησού  και τη δύναμη Του. Γι' αυτό οι αγιογράφοι τοποθετούν δίπλα στον ευαγγελιστή ένα λιοντάρι, σύμβολο της δύναμης.

Ο Απόστολος Μάρκος είχε μαρτυρικό θάνατο.  Κάποια μέρα που κήρυττε στην Αλεξάνδρεια, τον άρπαξαν οι ειδωλολάτρες, και αφού τον έδεσαν με σχοινιά, τον έσυραν και τον διαπόμπευσαν στους δρόμους της Αλεξάνδρειας, όπου και πέθανε από τα τραύματα του στις πέτρες.

Το άγιο λείψανο του το περιμάζεψαν με πόνο οι Χριστιανοί και το έθαψαν σ' ένα γειτονικό χωριό. Το λείψανό του φυλασσόταν στην Αλεξάνδρεια μέχρι το 828, οπότε μεταφέρθηκε από δύο εμπόρους στη Βενετία και έκτοτε φυλάσσεται στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου.

Από τον τελευταίο μας Κύκλο (29/04/'12)

«…Δός μοι τοῦτον τόν ξένον …»

Είμαστε περαστικοί, είμαστε εν κινήσει, σε ξένο τόπο ένεκα της αφροσύνης μας. Εδώ, στον τόπο της εξορίας μας και της οδύνης μας, χρώμενος άκραν συγκατάβασιν, μας επεσκέφθη ο Υιός και Λόγος του Θεού, ο Σωτήρ του κόσμου, ο Χριστός! Ήλθεν ως ο Μεγάλος Ευεργέτης και ο κόσμος Τον εσταύρωσε! Η εποχή Του δεν τον δέχθηκε! Έμεινε λοιπόν ο Μεγάλος «Ξένος»! «Εν τω κόσμω ην ...και ο κόσμος αυτόν ουκ έγνω. Εις τα ίδια ήλθε, και οι ίδιοι αυτόν ου παρέλαβον» αναφωνεί με πικρό παράπονο ο ευαγγελιστής Ιωάννης.

Όταν χάσαμε τον Κήπο της Εδέμ, τον Παράδεισο, μας πέταξαν στη γη, την κοιλάδα του κλαυθμώνος! Πρέπει, λοιπόν, να ζούμε σαν ξένοι και να πορευώμεθα προς την ουράνια Πατρίδα. «Ξένος τόκον ιδόντες, ξενωθώμεν του κόσμου»!

Ο Άγιος Επιφάνιος, Αρχιεπίσκοπος  Κύπρου (4ος - 5ος αι.), στο λόγο του  στη θεόσωμη ταφή του Κυρίου,  αρχίζει και επαναλαμβάνει την φράση: «δος μοι τούτον τον ξένον»: Φαντάζεται τον Ιωσήφ την ώρα, που προσέρχεται προς τον Πιλάτο για να ζητήσει το πανακήρατο Σώμα του Ιησού προς ενταφιασμό, και βάζει στο στόμα του τα εξής υπέροχα λόγια:

«Αλλά τι; Αίτησίν τινα οικτράν, ω κριτά, και τοις πάσι μικράν αιτούμενος προς σε παραγέγονα· δος μοι νεκρόν προς ταφήν το σώμα εκείνου, του παρά σου κατακριθέντος Ιησού του Ναζωραίου, Ιησού του πτωχού, Ιησού του αοίκου, Ιησού του γυμνού, Ιησού του ευτελούς, Ιησού του τέκτονος υιού, Ιησού του δεσμίου, Ιησού του αιθρίου, Ιησού του ξένου και επί ξένοις αγνωρίστου και ευκαταφρονήτου και επί πάσι κρεμαμένου.

Δος μοι τούτον τον ξένον· τι γαρ σε λοιπόν ωφελεί το σώμα αυτού;

Δος μοι τούτον τον ξένον· εκ μακράς γαρ ήλθε της χώρας ώδε, ίνα σώση τον ξένον.

Δος μοι τούτον τον ξένον· κατήλθε γαρ εις γην σκοτεινήν ανενέγκαι τον ξένον.

Δος μοι τούτον τον ξένον· αυτός γαρ και μόνος υπάρχει ξένος.

Δος μοι τούτον τον ξένον, ούτινος την χώραν αγνοούμεν οι ξένοι.

Δος μοι τούτον τον ξένον, ούτινος τον Πατέρα αγνοούμεν οι ξένοι.

Δος μοι τούτον τον ξένον, ούτινος τον τοπον και τον τόκον και τον τρόπον αγνοούμεν οι ξένοι.

Δος μοι τούτον τον ξένον, τον ξένην ζωήν και βίον ζήσαντα επί ξένης.

Δος μοι τούτον τον ξένον, τον μη έχοντα ώδε που την κεφαλήν κλίνη.

Δος μοι τούτον τον ξένον, τον ως ξένον επί ξένης άοικον και επί φάτνης τεχθέντα.

Δος μοι τούτον τον ξένον, τον εξ αυτής της φάτνης ως ξένον εξ Ηρώδου φυγόντα.

Δος μοι τούτον τον ξένον, τον εξ αυτών των σπαργάνων εν Αιγύπτω ξενωθέντα.

Δος μοι τούτον τον ξένον, τον ου πόλιν, ου κώμην, ουκ οίκον, ου μονήν, ου συγγενή, επ' αλλοδαπής δε χώρας την οίκησιν έχοντα και τα πάντα κατέχοντα».

Περισσότερο «Ξένος» από όλους μας, από όλους τους ανθρώπους όλων των εποχών και όλων των αιώνων υπήρξεν ο Χριστός μας. Το κακό είναι ότι ακόμη και σήμερα για πολλούς παραμένει ξένος και άγνωστος!