Από το χθεσινό μας Κύκλο (18/12/2016)

ΟΝΟΜΑ  ΙΗΣΟΥΣ : Ο ΘΕΟΣ ΠΟΥ ΣΩΖΕΙ ΤΟΝ ΛΑΟ ΤΟΥ

 O Θεός έγι­νε άνθρωπος και με αυτό τον τρόπο επέλεξε να συναναστραφεί μαζί μας. Επέλεξε να γεννηθεί μέσα σε μια οικογένεια. Ο Ιωσήφ και η Μαρία έγιναν γονείς του Χριστού χωρίς να είναι και οι δύο γεννήτορες Του. Όπως σημειώνει ο ευαγγελιστής Λουκάς (3, 23), ο Ιωσήφ, πατέρας του Χριστού «ἐνομίζετο», όπως νόμιζαν οι άνθρωποι.

            Μια λεπτομέρεια την οικογενειακής ζωής, που αναφέρεται στα πρώτα βήματα του παιδιού, είναι η ονοματοδοσία του. Του δόθηκε το όνομα Ιησούς, που στα εβραϊκά σημαίνει: Ο Θεός που σώζει το λαό Του. Συνέβη μάλιστα αυτό το όνομα να το γνωρίζουν η Μαρία και ο Ιωσήφ χωριστά ο καθένας, από πριν, σύμφωνα με αποκάλυψη του Θεού.

Ας δούμε πρώτα πότε και με ποιες συνθήκες του αποκαλύ­πτεται το όνομα του Χριστού. Όντας ο Ιωσήφ και η Μαρία αρραβωνιασμένοι, βρέθηκε η Μαρία έγκυος. Αυτό έφερε σε με­γάλη ταραχή τον Ιωσήφ.

Ο προβληματισμός του αφορούσε το δικαίωμα του να διαλύσει τον αρραβώνα, ό­πως προβλεπόταν στον μωσαϊκό Νόμο, και μάλιστα με δημόσια διαδικασία. Έπρεπε δηλαδή να τη διαπομπεύσει, τηρώντας τις διατάξεις του Νόμου. Εκείνος όμως, επειδή, όπως γράφει το Ευαγγέλιο, ήταν δίκαιος, δεν ήθελε να το κάνει αυτό και σκε­πτόταν να τη διώξει στα κρυφά. Ήδη την είχε βγάλει από την καρδιά του, την έδιωξε από μέσα του, δεν είχε καμιά συναισθη­ματική σχέση μαζί της. Το πρόβλημα του ήταν με ποιο τρόπο θα απαλλασσόταν εξωτερικά από τον δεσμό που είχε  μαζί  της. Και τότε δέχτηκε την επίσκεψη του Θεού. Ένας άγγελος ήρθε στον ύπνο του και του είπε: «Ιωσήφ, απόγονε του Δαβίδ, μη διστά­σεις να πάρεις στο σπίτι σου τη Μαριάμ τη γυναίκα σου, γιατί το παιδί που περιμένει προέρχεται από το Άγιο Πνεύμα. Θα γεννήσει γιο και θα του δώσεις το όνομα Ιησούς, γιατί αυτός θα σώσει τον λαό Του από τις αμαρτίες τους» (Μτ. 1, 20-22).

Ας πάρουμε τα πράγματα ένα-ένα για να καταλάβουμε κα­λύτερα τι ακριβώς συνέβη. Στην αρχή ο άγγελος του λέει: «μὴ φοβηθῇς παραλαβεῖν Μαριὰμ τὴν γυναῖκά σου». Τι ήταν αυτό που φοβόταν; Πρώτα απ’ όλα φοβόταν το θέλημα και τον Νόμο του Θεού. Τί έπρεπε να κάνει; Έπρεπε να παντρευτεί μία μοι­χαλίδα; Το ήθελε αυτό ο Νόμος του Θεού; Από την άλλη όμως, τον έλεγχε η συνείδηση του. Έπρεπε να διαπομπεύσει μία κο­πέλα; Και τί έλεγε πάλι ο Νόμος του Θεού; Βέβαια, από αυτά που μας λέει ο ευαγγελιστής, ο Ιωσήφ ήταν ουσιαστικά δίκαιος. Ήταν ουσιαστικά ευσεβής. Γι' αυτό αποφάσισε να μην τη­ρήσει το γράμμα του Νόμου, αλλά το πνεύμα του Νόμου. Αποφάσισε να τη διώξει κρυφά και να μην την εξευτελίσει δημόσια. Με αυτό τον τρόπο όμως, ενώ ακολουθούσε τη συνείδηση του, έμενε έκθετος στα μάτια των συμπολιτών του.

Έρχεται τώρα ο άγγελος και λέει: «μη φοβηθείς να την πάρεις μαζί σου. Μη φοβηθείς ούτε τον Θεό γι' αυτά πού σκέφτεσαι ούτε τους ανθρώπους γι' αυτά που θα σε κατηγορήσουν αν την πάρεις μαζί σου». Και το σπουδαιότερο για εκείνον και για μας, του είπε πως «εσύ θα τον ονομάσεις αυτόν που θα γεννηθεί. Εσύ θα του δώσεις το όνομα, και μάλιστα το όνομα Ιησούς».

Αλλού στο Ευαγγέλιο, και συγκεκριμένα τη στιγμή του Ευαγγελισμού, ο άγγελος είπε τα ίδια στην Παναγία. «Εσύ θα τον ονομάσεις Ιησού» (Λκ. 1, 31). Τώρα τα ίδια λέει και στον Ιωσήφ. Στην Αγία Γραφή, όταν γίνεται λόγος για όνομα, εννοούνται άλλα πράγματα. Όταν κάποιος δίνει το όνομα σε έναν άλλον, περιγράφει τα έργα του, περιγράφει τη δραστηριότητα του, ποιος είναι ο τρόπος της ύπαρξής του μέσα στον κόσμο. Ο άγγελος θέλει να πει το εξής: «πάρε μαζί σου τη Μαρία, μη φοβηθείς να τη βάλεις ξανά στην καρδιά σου, ακολούθησε το δρόμο που σου λέει ο Θεός, θα γεννήσει εκ Πνεύματος Αγίου, και το παιδί θα το ονομάσεις Ιησού.

      

Εσύ τότε θα έρθεις σε επίγνωση του μυστηρίου του Θεού, θα καταλάβεις ότι ο Θεός είναι αυτός που σώζει, και αυτός που θα γεννηθεί από αυτήν που οι άλλοι θα λένε ότι είναι γυναίκα σου αυτός θα σώσει τον λαό Του, αυτούς δηλαδή που θα πιστέψουν σε εκείνον». Ο Ιωσήφ στη μετέπειτα πορεία του αφοσιώνεται στο μυστήριο της γέννησης του Χριστού Δεν γνωρίζουμε τίποτε άλλο γι' αυτόν παρά μόνο ότι πορευόταν με την οικογένεια του κατ' έτος στα Ιεροσόλυμα. Ήταν αρχηγός της οικογένειας μέσα στην οποία ο Ιησούς ζούσε με υπακοή μεγαλώνοντας και προκόβοντας (Λκ. 2, 41-51).Ο Ιωσήφ ταυτίστηκε διαπαντός με την οικογενειακή ζωή του Χριστού.

Τι σημαίνουν αυτά για μας; Σημαίνουν ότι κι εμείς πρέπει να σκεπτόμαστε όπως ο Ιωσήφ. Να μην έχουμε στο μυαλό μας την ιδέα ότι η πνευματική ζωή είναι ζωή ησυχίας και γαλήνης. Αντίθετα, είναι πολλές φορές μια ζωή όπου ο άνθρωπος ταλαντεύεται, προβληματίζεται από πολύ μεγάλα διλήμματα. Είναι  αγώνας συνεχής για την τήρηση του Νόμου του Θεού, που πολλές φορές ο άνθρωπος δεν είναι σίγουρος τι πρέ­πει να κάνει μπροστά στον Θεό και μπροστά στους ανθρώπους.

Επίσης πρέπει να κρατήσουμε και να βάλουμε στην καρδιά μας το μυστήριο της Πα­ναγίας. Όπως την πήρε ο Ιωσήφ και την έβαλε πάλι στην καρ­διά του και δεν της έδωσε διαζύγιο, ούτε στα κρυφά ούτε στα φανερά, αλλά την έβαλε στην καρδιά του, αφοσιώθηκε σε αυ­τό που ήθελε ο Θεός και αξιώθηκε να ονομάσει τον Θεό που γεννήθηκε Ιησού.

Τα Χριστούγεννα δεν είναι μόνο μια γιορτή και μια πληροφορία. Είναι βέ­βαια ιστορικό γεγονός και γεννήθηκε όντως εκεί ο Χριστός και Τον προσκύνησαν οι μάγοι και οι βοσκοί και έψαλαν οι άγγελοι. Αλλά αυτό δεν λέει τίποτα για μας αν εμείς δεν συνδε­θούμε με τον Χριστό, για έχουμε  μετοχή στο μυστήριο. Αν δεν ονομάσουμε και εμείς, μέσα από την ψυχή μας, αυτόν που γεννήθηκε «Ιησού», αν δεν καταλάβουμε ότι ήρθε στον κόσμο να μας σώσει, όπως ο Ιωσήφ που Τον ονόμασε «Ιησού». Αν αυτό συμβεί, όντως θα γιορτάζουμε πάντοτε Χριστούγεννα.

Συμπληρωματικά με τα παραπάνω, η ανάληψη των ευθυ­νών από τον Ιωσήφ τον οδήγησε πολύ μακριά από αυτό πού συνήθως οι άνθρωποι εννοούν και ονομάζουν ατομικό και οικογενειακό συμφέρον. Η ανάληψη ευθυνών, και μάλιστα τό­σο επικίνδυνων, όπως αυτό που γίνεται με τη φυγή στην Αίγυ­πτο, δείχνει πόσο ο Ιωσήφ αφομοίωσε το πνεύμα της θυσίας και πόσο έδιωξε από το μυαλό και την καρδιά του αυτό που οι άνθρωποι θεωρούν συμφέρον. Ό Ιωσήφ αξιώθηκε να ονομάσει τον Θεό που έγινε άνθρωπος «Ιησού», γιατί βίωσε με τον εντονότερο τρόπο τα ήθη της νέας οικογένειας που ήρθε να συγκροτήσει ο Χριστός. Με τα καινούργια ήθη η συμβατική ηθική αντικαταστάθηκε από τις ζωντανές εντολές του Θεού, η ενστικτώδης συμπεριφορά από τη συνειδητή και υπεύθυνη απόφαση και πράξη και το ατομικό-οικογενειακό συμφέρον από τη θυσία χάριν των αδελφών και ένεκα του ονόματος του Χριστού.

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος παραλληλίζει την εντολή που έδωσε ο Θεός στον Ιωσήφ, να παραλάβει τη Μαρία και να μην τη διώξει, με αυτό που έγινε πάνω στον Σταυρό, όταν ο ίδιος ο Χριστός παρήγγειλε στον άγιο Ιωάννη, τον πιστό μα­θητή Του, να παραλάβει και εκείνος την Παναγία. Λέει ότι είναι το ίδιο πράγμα. Γιατί ο Θεός, όταν έλεγε στον Ιωσήφ να παραλάβει την Παναγία και όταν έλεγε στον Ιωάννη τον ευαγγελιστή να την πάρει και εκείνος στο σπίτι του, δεν σκεπτόταν φοβούμενος τι θα γίνει η Παναγία, ποιος θα τη φροντίσει κλπ. Σκεπτόταν όλους εμάς. Άφηνε την Παναγία σε μια οικογένεια, την οικογένεια του Ιωσήφ, και αργότερα στο σπίτι του αγίου Ιωάννου. Αυτό το σπίτι είναι το σπίτι το δικό μας, η Εκκλη­σία. Έτσι κι εμείς γινόμαστε παιδιά του Θεού, αδελφοί του Χριστού, αδέλφια του Ιωσήφ, αδελφοί των μαθητών του Χρι­στού, παιδιά της Παναγίας. Ας παραλάβουμε λοιπόν και εμείς την Παναγία μέσα μας, ας ακολουθήσουμε και εμείς τον Χρι­στό μαζί με τον Ιωσήφ, χωρίς φόβο, και ας αξιωθούμε να ονο­μάσουμε και εμείς αυτόν που γεννιέται «Ιησού», «ο Θεός που σώζει τον λαό Του».