Από το χθεσινό μας Κύκλο (25/05/'14)

Πίστη. Άλλο πράγμα να ισχυρίζεσαι και να λες ότι πιστεύω κι άλλο ότι η όλη ζωή σου και η αναστροφή του είναι ο χυμός και ο καρπός της πίστεως σου. Ο Ιάκωβος δεν ξεχωρίζει την πίστη από τα έργα. Σημειώνει και καυτηριάζει την καυχησιολογία, την υποκρισία που φυσικά δεν έχει καμία σχέση με την πραγματική και αληθινή και ολοκληρωμένη πίστη. Γιατί καθένας που έχει πραγματική και αληθινή πίστη είναι αδύνατο να μην παρουσιάζει έργα.

Για τον Ιάκωβο το πρόβλημα δεν είναι πίστη-έργα αλλά λόγια-έργα. Και στο σημείο αυτό πολλά έχει να μας πει και να μας δείξει η εποχή μας. Λόγια πολλά, πάμπολλα ακούμε χωρίς να βλέπουμε έργα. Κι αυτή ακριβώς την ασυνέπεια ελέγχει και καταδικάζει. Και για να επεξηγήσει τη βασική και θεμελιακή σχέση της πίστεως και των έργων μας παρουσιάζει στους στίχ. 15 καί 16, άλλα δύο τόσο πειστικά και διαφωτιστικά παραδείγματα. Αξιοπρόσεκτες είναι οι λέξεις που χρησιμοποιεί. Ονομάζει «αδελφόν και αδελφήν». Ποιούς; Όλους αυτούς που έχουν την ανάγκη της στοργής μας, της αγάπης μας, του ενδιαφέροντος μας, και συμπεραίνει: Οι καλοί λόγοι «ὑπάγετε ἐν εἰρήνῃ, θερμαίνεσθε καὶ χορτάζεσθε», δεν έχουν καμιά απολύτως αξία και βαρύτητα, αν δεν συνοδεύονται με έργα στοργής και αγάπης, που είναι έκφραση και υλοποίηση της αληθινής πίστεως. Και όπως στο γυμνητεύοντα και πεινώντα συνάνθρωπο μας είναι ανώφελοι οι καλοί λόγοι και οι ευχές, αν δεν συνοδεύονται από πράξεις αγάπης, κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο και η διά του μυαλού και των χειλιών ομολογία ορισμένων αρχών είναι ανώφελη, εάν δε συνοδεύεται από έργα πού εκδηλώνουν και υλοποιούν την πίστη.

Κατά τον ιερό Χρυσόστομο κι αν ακόμη ορθώς πιστεύεις εις τον Πατέρα, τον Υιό και το Πνεύμα το Άγιο, δεν έχεις όμως ζωή χριστιανική, η πίστη σου αυτή δεν σου εξασφαλίζει τη σωτηρία. Και το μεγάλο πρόβλημα της εποχής μας δεν είναι μόνο η ορθοδοξία αλλά και η ορθοπραξία. Τι το όφελος αν ορθοδοξώ αλλά δεν ορθοπράττω; Όχι, λοιπόν, πιστεύω μόνο, αλλά και ζω. Γιατί ότι είναι η αναπνοή για το ανθρώπινο σώμα είναι τα έργα για την πίστη. Γι' αυτό ακριβώς και ο θείος Ιάκωβος την χαρακτηρίζει νεκρά χωρίς έργα.

Έργα. Για ποια άραγε έργα μιλάει ο θείος Ιάκωβος; Ασφαλώς όχι για τα έργα και τις διατάξεις του Μωσαϊκού νόμου. Αυτά κατά τους Ραβίνους και νομοδιδασκάλους υπερέβαιναν τις 250 περίπου περιπτώσεις. Εδώ μιλάει για τα έργα της αγάπης. Αγάπης προς τον πλησίον και προς το Θεό. Ακόμα για έργα τιμιότητας και ειλικρίνειας στις σχέσεις μας και στις δοσοληψίες μας. Για έργα συνεπείας και υποχρεώσεων. Και τέλος για κάθε τι που απαρτίζει τον άρτιο και ολοκληρωμένο άνθρωπο. Αυτά είναι τα έργα για τα οποία μιλάει ο θείος Ιάκωβος. Ότι δε ό θείος Ιάκωβος μιλάει γι' αυτά τα έργα, αυτό φαίνεται από τους στ. 15 και 16. «ἐὰν δὲ ἀδελφὸς ἢ ἀδελφὴ γυμνοὶ ὑπάρχωσι καὶ λειπόμενοι ὦσι τῆς ἐφημέρου τροφῆς, … μὴ δῶτε δὲ αὐτοῖς τὰ ἐπιτήδεια τοῦ σώματος, τί τὸ ὄφελος;».

Σ' ένα εχθρικό και δυσμενές περιβάλλον είναι δύσκολο ή μάλλον αδύνατο να διακηρύξει κανείς το χριστιανικό του πιστεύω αν προηγουμένως δεν το έζησε και δεν γεύθηκε τους γλυκείς καρπούς του. Κι όπως για να μιλήσει κανείς άνετα και με ευχέρεια μία ξένη γλώσσα χρειάζεται μακροχρόνια μελέτη και άσκηση και επιμονή, έτσι ακριβώς κι εκείνος που θ' αποφασίσει να ομολογήσει πίστη στον Χριστό και στην αλήθεια Του, θα πρέπει να την έχει μάθει όχι μόνο λέξη προς λέξη, αλλά και να την έχει ζήσει. Δηλαδή να έχει αγωνισθεί στήθος με στήθος για την εφαρμογή των χριστιανικών εντολών και παραγγελμάτων στην καθημερινή ζωή του.