Από το χθεσινό μας Κύκλο (09/04/'17)

                   «Ὑπὲρ τὴν Πόρνην Ἀγαθὲ ἀνομήσας»

Ο Χριστός χρίεται από φίλους και από εχθρούς. Ο κόσμος ο ασεβής συνεχίζει να εκσφεν­δονίζει ακαθαρσίες εναντίον του άσπιλου και άμωμου Χριστού, ειρωνείες και βλασφημίες και οι φίλοι Του συνεχίζουν να τιμούν, να προσκυνούν και να καταφιλούν το  άγιο σώμα Του.

«Αὕτη τὸν Δεσπότην ἐπεγίνωσκεν, οὗτος τοῦ Δεσπότου ἐχωρίζετο». Κόσμος πάει κι έρχε­ται. Άνθρωποι, που τους βλέπαμε μακριά από το Χριστό, πλησιάζουν, συγκινούνται από το μεγαλείο Του, Τον ακολουθούν πλέον πιστά. Κι άλ­λοι, που τους ξέραμε κοντά στο Χριστό, γίνανε λιποτάκτες, αρνήθηκαν το Χριστό, μαγεύτηκαν από τα θέλγητρα του κόσμου. Άλλοι Του δίδουν το φίλημα της μετανοίας όπως η πόρνη και άλλοι το φίλημα της προδοσίας, όπως ο Ιούδας. Το δικό μας το φίλημα τί είναι; Αγά­πης ή προδοσίας; Αφιερώσεως ή συμφέροντος; Τί ζητάμε; Ζητιανεύουμε την άφεση ή τα τριάντα αργύρια; Ζητάμε χρήματα, δόξα, ηδονές, καλή ζωή ή το έλεος του Θεού;

«Ὑπὲρ τὴν Πόρνην Ἀγαθὲ ἀνομήσας, δακρύων ὄμβρους οὐδαμῶς σοι προσῆξα»! (κοντάκιο Μ. Τετάρτης) Δεν είναι σχήμα λόγου. Δεν είναι ταπεινολογία. Είναι λόγος πραγματικός. Ισχύει για όλους. Αν εξετά­σουμε προσεκτικά και με βαθιά ταπείνωση τα πράγματα, θα δούμε, πως ο λόγος δεν είναι υπερβολή, όπως και ο λόγος του απ. Παύλου: «ὅτι Χριστὸς Ἰησοῦς ἦλθεν εἰς τὸν κόσμον ἁμαρτωλοὺς σῶσαι, ὧν πρῶτός εἰμι ἐγώ·» (Α' Τιμ. 1, 15).

Ας εξετάσουμε  ορισμένες πλευρές του θέματος:

Α. Υπάρχουν όντως πολλοί άνθρωποι, πεσμένοι στην πορνεία και σ' άλλες σαρκικές ακαθαρσίες. Σκεφτήκαμε, όμως, πώς πολλές φο­ρές αιτία για τα θύματα αυτά της αμαρτίας είμαστε εμείς; Κάποτε κά­ποιος οδήγησε τη νέα στη διαφθορά, κάποιος έκανε «διαφώτιση» στο νέο αγόρι, σπρώχνοντας το στην πρώτη σαρκική αμαρτία, κάποιοι που με τα λεγόμενα μέσα μαζικής ενημερώσεως, με αισχρά έντυπα ή με ταινίες άσεμνες, απέσπασαν τους νέους από την πίστη και την αγνότητα και τους εξώθησαν στην αμαρτία. Αλλά και οι άλλοι οι πολλοί, όλοι εμείς, που ανεχόμαστε την κατάσταση αυτή, την πρόοδο του κακού και τη διαφθορά της κοινωνίας, δεν είμαστε συνυπεύθυνοι; Η ανοχή μας δεν είναι ενοχή;

Β. Εξωτερικά ίσως να μην έχουμε διαπράξει τέτοιου είδους ακολασίες. Εσωτερικά όμως; Όλοι είμαστε διεφθαρμένοι στην προαίρεση! Από τίνος το μυαλό δεν πέρασε πονηρός λογισμός; Από τίνος την καρδιά δεν πέρασε αισχρή επιθυμία; Τίνος τα μάτια δεν έριξαν πονηρά βλέμματα; Ποιος δεν ένιωσε τα αμαρτωλά σκιρτήματα στην καρδιά του; Πολλοί από εμάς, αν είχαν βρεθεί στις περιστάσεις και στους πειρασμούς που βρέθηκαν άλλοι αδελφοί μας, ίσως να 'χαν πέσει σε βούρκο βαθύτερο και βρωμερότερο...

Γ. Εκείνη η πόρνη του Ευαγγελίου, έζησε την πορνεία της προ Χριστού, πριν να εμφανισθεί η χάρις. Εμείς σήμερα αμαρτάνουμε μετά Χριστόν. Και ένας δικός μας λογισμός είναι χειρότερος από μια σαρκική πορνεία των ανθρώπων προ Χριστού. Σκεφτήκαμε που θα βρισκόμασταν, αν δεν ήμασταν μέσα στην Εκκλησία; Σε ποιο βούρκο θα 'χαμε βουλιάξει; Να γιατί είμαστε χειρότεροι από την πόρνη: Έχουμε τη Χά­ρη, κι όμως αμαρτάνουμε.

Δ. Και κάτι ακόμα: Σκεφτήκαμε πόσοι από αυτούς, που σήμερα είναι πεσμένοι χαμηλά, είναι δυνατόν κάποια μέρα ν' αλλάξουν και να γίνουν διαμάντια, όπως έγινε διαμάντι η πόρνη γυναίκα; Είναι πολύ μικρό το όριο μεταξύ της αμαρτίας και της αγιότητας, μας διδάσκουν οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας. Βαδίζουμε, σαν να περπατάμε πάνω σ' ένα τεντωμένο σχοινί. Εκεί που λέμε ότι πάμε καλά, εκεί μπορεί να πέσουμε. Κι εκεί που λέμε ότι χάθηκαν όλα, εκεί μπορεί, «ξαφνικά», να τα αποκτήσουμε όλα.                                                               

Ε. Η αξία της αμαρτωλής γυναίκας κρύβεται στα δάκρυα της μετανοίας. Όποιος έχει συναίσθηση της καταστάσεως του, όποιος είναι τίμιος με τον εαυτό του και με το Θεό, αυτός βλέπει και αισθάνεται ότι έχει πολλές αμαρτίες. Ας αναγνωρίσουμε τα λάθη μας, ας τα ομολογή­σουμε, ας εξομολογηθούμε. Να μετανοήσουμε και να κλάψουμε. Πόσα δάκρυα χύνει ό άνθρωπος στη ζωή του! Μάταια, όμως, τις περισσότερες φορές και για πράγματα ασήμαντα. Αλλά έστω και ένα δάκρυ αν έχουμε μετανοίας, αυτό θα γίνει Ιορδάνης ποταμός να πλύνει τα αμαρτήματα μας.

Λέει ο Σολτζενίτσιν: «Απ' όλα τα λόγια που άκουσα στη ζωή μου, τα ωραιότερα τ' άκουσα από έναν αγράμματο αλλά σοφό Ρώσο χωρικό. Αυτά τα κακά, έλεγε, που υποφέρει η Ρωσία κι όλη η ανθρωπότητα, είναι γιατί όλοι φύγαμε από το Θεό ...Παπάδες, δε­σποτάδες, μικροί, μεγάλοι, πολιτικοί και άλλοι άνδρες, φύγαμε από το Θεό. Ποια είναι η οδός για να ξαναγυρίσουμε κοντά του; Είναι η οδός της μετανοίας και των δακρύων.

Τα δάκρυα της μετανοίας! Ποιος μπορεί να μετρήσει την αξία τους; Είναι πολύ γνωστό το ανέκδοτο με τους τρεις αγγέλους. «Στάλ­θηκαν τρεις άγγελοι στη γη, να βρουν και να φέρουν στον ουρανό το ωραιότερο πράγμα της γης. Ο πρώτος βρήκε λίγες σταγόνες από τον ιδρώτα μιας ψυχής, που μέρα νύχτα δούλευε για το καλό της κοινωνίας. Ο δεύτερος πήρε λίγες σταγόνες από τα δάκρυα, που έχυναν από ευγνω­μοσύνη οι φτωχοί πίσω από το φέρετρο κάποιου, πού έκανε πολλές φιλανθρωπίες. Και να, έρχεται ο τρίτος. Με την άφιξη του, συναγερμός στον ουρανό. Στήνουν πανηγύρι οι ουράνιες δυνάμεις. Άγγελοι κι αρχάγ­γελοι ψάλλουν γλυκά, χορεύουν από χαρά. Μα τί, λοιπόν, έφερε από τη γη ο τρίτος άγγελος; Ένα δάκρυ! Ήταν το δάκρυ μεγάλου αμαρτωλού, που ειλικρινά μετανοούσε. Ένα δάκρυ, που σαν το πήρε ο άγγελος και το έφερε ψηλά, έγινε διαμάντι, που άστραψε κάτω από τις ακτίνες του θεϊκού φωτός». Το ανέκδοτο αυτό αποδίδει παραστατικά το λόγο του Κυρίου: «γίνεται χαρὰ ἐνώπιον τῶν ἀγγέλων τοῦ Θεοῦ ἐπὶ ἑνὶ ἁμαρτωλῷ μετανοοῦντι» (Λουκ. 15, 10).

ΣΤ. Ποιο είναι το κρίσιμο σημείο μεταστροφής; Να νιώσει κανείς αυτό που είναι η αμαρτία, δηλαδή καταστροφή. Όχι απλώς να απο­δεχθούμε θεωρητικά την αμαρτία μας, άλλα «να μισήσουμε τα έργα της αμαρτίας μας». Αν δεν μπει αυτό το άγιο –λεγόμενο- μίσος απέναντι στην αμαρτία, είναι αδύνατο ο άνθρωπος να μετανοήσει και να στραφεί προς τον Θεό. Η  οσία υμνογράφος Κασσιανή, με φωτισμό και έμπνευση Θεού, διεισδύει στα άδυτα της καρδιάς της άσωτης γυναίκας. Και μας εξηγεί τι ήταν εκείνο που την οδήγησε στην αίσθηση της ντροπής και στον άγιο φόβο. «Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα Γυνή, τὴν σὴν αἰσθομένη Θεότητα». Ήταν η χάρις που της δόθηκε να νιώσει την αγάπη του Χριστού μας. Έτσι, στράφηκε προς Εκείνον και αποστράφηκε την α­μαρτία.

Η μορφή της πόρνης γυναίκας προβάλλει ως φωτεινό ορόσημο καταμεσής στην οδοιπορία προς το Θείο Πάθος, για να δείξει και σε μας πως, αν δεν συντριβούμε σαν εκείνη και δε δείξουμε έμπρακτη μετάνοια, δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε το Χριστό στο Πάθος και την Ανάσταση. Η αγία μας Εκκλησία θέσπισε τη μετάνοια ως ύψιστη δωρεά, η οποία ανανεώνει την πορεία μας προς το Χριστό και την τελείωση μας. Καλός χριστιανός δεν είναι εκείνος, ο οποίος γεμάτος κομπασμό και εγωιστική αυτάρκεια ισχυρίζεται ότι έφτασε σε επίπεδο αγιότητας και δε χρειάζεται πια άλλο αγώνα, αλλά ο διατελών σε διαρκή μετάνοια. Μακάρι, να σπάσει ο βράχος της καρδιάς μας και να ξεπηδήσουν από τα μάτια δάκρυα. Δάκρυα, που θα ελκύσουν το έλεος του Κυρίου και θα χαρίσουν την ποθητή άφεση και κάθαρση.